محمدحسن
امين‌الضرب
محمود ميرزاحسيني
حاج محمدحسن امين‌الضرب (امين
دارالضرب) فرزند محمدحسين صراف، بازرگان پر آوازه عهد
ناصري و مظفري، مرتبط با دربار و مقامات عالي رتبه بوده و
به واسطه تجارت با شركت كوزي
(kozy) انگلستان، به: كوزي ،
كمپاني و قوزي نيز اشتهار داشته و از او به اصفهاني نيز
ياد شده است. نامبرده لقب امين‌الضرب را به دنبال انتصاب
به رياست ضرابخانه‌داري كسب نمود كه منافع حاصل از آن بين
وي، شاه و صدراعظم او تقسيم مي‌شده است. امين‌الضرب در
1316 قمري در سن 63 سالگي دارفاني را وداع گفت.
در چند فقره اسنادي كه در ارتباط با نامبرده ارائه
مي‌گردد. اين مطالب مطرح شده است: معاملات انجام شده و
مسائل مالي مرتبط با آنها، دارايي‌هاي فراوان منجمله معادن
مختلف، درخواست فرمان نشان جهت اتباع خارجي، تعهد به
پرداخت مبلغي وجه در صورت صدور امتياز تنباكو.
|
 |
 |
|
2
ق
تعهد محمدحسن امين‌الضرب به پرداخت هزار تومان به
فرد موردنظر ناصرالملك وزير امور خارجه در صورت
صدور امتياز تنباكو |
16118ق
نامه ملك‌آرا به ناصرالملك حاكم خراسان مبني بر
لزوم تشكيل مجلسي جهت رسيدگي و تعيين ميزن بدهيهاي
حاج محمدحسن امين دارالضرب، در خراسان و ارسال
صورت آن به تهران جهت جلوگيري از تضييع حقوق
طلبكاران نامبرده در صورت عزيمتش به تهران |
|
 |
 |
|
|
10563ق
فهرست فرمانهاي نشان اعطا شده به صاحب منصبان
روسي مذكور در سند بنابه درخواست حاج محمدحسن
امين دارالضرب |
|
 |
 |
|
11-3211-3842الف
گزارش تحقيقات قاسم والي راجع به وجود معادن
مختلف منجمله آهن و طلا، انبارهاي نفت، جنگل و
ماشين‌آلات متنوع در مازندران و تعلق بسياري از
آنها به امين‌الضرب، پيشنهاد احداث كوره آهن در
معادن مذكور در سند |
|
|
 |
 |
|
|
16779ق
دعوت
امين‌السلطان از ناصرالملك جهت صرف نهار در مراسم
جشن پسر حاج محمدحسن
امين‌الضرب |
|
 |
 |
|
|
112722ق
نامه ظل‌السلطان به وزير دربار مبني بر تكذيب طلب
امين‌الضرب از خود، عدم امكان استقراض از متمولين
جهت پرداخت اقساط پايان‌ناپذير دولت، به انضمام
دستخط ناصرالدين شاه دائر بر توصيه پرداخت اقساط
دولت |
|
