» پايگاههاي شنود و استراق سمع سيا در ايران (1334-1357)
مهمترين دليل گسترش فعاليت و حضور سيا در ايران رقابت و مبارزه اطلاعاتي ـ جاسوسي با شوروي و کا.گ.ب بود. آمريکا مي‌دانست که مرزهاي شمالي ايران در مجاورت مرزهاي جنوبي شوروي براي فعاليتهاي جاسوسي بر ضد شوروي...
» تحليلي از مأموريت ژنرال هايزر در ايران
ژنرال رابرت هايزر در سال ١٩٤٣/ 1322ش به خدمت ارتش آمريکا درآمد. به سرعت درجه‌ها و مراتب نظامي را پشت سر نهاد و در جنگ کره به عنوان خلبان حضور داشت. سالها در سمت فرماندهي ستاد استراتژيک هوايي...
PDF Format
» دلايل تشکيل ساواک
ساواک اساساً در پاسخ به هيچ نياز مغفول در کشور پديد نيامد. عملکرد آتي ساواک هم نشان داد که هدف عمده آن تقويت بنياني نهادهاي مدني سياسي، اطلاعاتي ـ امنيتي کشور نبود. و اصولاً هم طرح تشکيل ساواک ابتکاري از سوي دلتمردان...
» زمينه‌خواني، سردم‌خوانيِِ (زيباشناسي ادبيات عزاداري آييني)
حدود يكصد سال پيش شاعري توانمند، خوش ذوق، ولايتي و از دوستداران اهل بيت(ع) از شهر قزوين به نام حاج حسين بابا متخلص به (مشكين) براي اينكه مجالس عزاداري حضرت اباعبدالله(ع) از رونق بيشتري بهره‌مند گردد و مجالس روضه و...
» مضامين سياسي و اجتماعي در شعر مشروطه
روشنفکران ايراني از اواخر دوره صفوي تا حدّي با افکار و زندگي اروپائيان آشنا شده بودند. از نخستين کساني که در آثار خود به طرز حکومت و شيوه زندگاني اروپائيان توجه کرده حزين لاهيجي٬ شاعر مشهور اواخر صفوي...
PDF Format
» تجارت و سياست در خليج فارس؛ ماجراي شرکت وُنک هاوس
بخش تاريخ وزارت امور خارجه بريتانيا در رهنمودنامه کنفرانس صلح درباره خليج فارس، آن منطقه را «يکي از صحنه‌هاي عمده رقابت آلمانيها و انگليسيها قبل از جنگ» معرفي مي‌کند. گزارشهاي بسياري درباره تحرکات...
PDF Format
» تأثيرات باستانگرايي بر معماري دوره پهلوي اول
باستانگرايي در عصر پهلوي با دو مقوله ديگر همراه است. نخست: دين‌زدايي و تقويت تمام عواملي که باعث تضعيف دين و مذهب شد و اين ضديت در واقع غالباً متوجه اسلام بود. دوم: غرب‌گرايي و تقويت تمام عواملي که...
PDF Format
» قيام تنباکو، نخستين ايستادگي در برابر شاه
قرارداد رژي يا انحصارنامه توتون و تنباکو که ميان دولت ايران و ماژور تالبوت انگليسي منعقد شد تا چهارم جمادي‌الثاني 1309ق که الحاق کامل آن اعلام گرديد، به عنوان اولين مبارزات استعماري و استبدادي به شکل يک قيام متشکل و يکپارچه...
» فراز و فرود کانون مترقي
دو حزب مردم و مليون هيچگاه نتوانستند در ميان مردم ايران طرفداراني پيدا کنند و به دو حزب مؤثر و جهت‌دهنده و دو رکن يک نظام سياسي باثبات و قابل اطمينان تبديل شوند. از سوي ديگر اهميت استراتژيک ايران براي آمريکا به حدي بود...
» پایان دموکراسی شاهانه و تأسیس حزب رستاخیز
شاه از مدتها قبل از بعدازظهر آن روز سرنوشت‌ساز یکشنبه یازدهم اسفند 1353 درباره نظام حزبی موجود در کشور و اینکه ضرورتاً باید تغییراتی جدی در آن ایجاد کند، در حال تفکر و به اصطلاح سبک سنگین کردن اوضاع بود...
» عثمانيان چگونه قرارداد صلح 997 هـ را به ايران تحميل کردند؟
در سال 996 هجري، ده سال از تهاجم عثمانيان به اران و آذربايجان گذشته و خيلي از شهرها به تصرف آنان درآمده بود. عثمانيان در عرض اين ده سال، علاوه بر آذربايجان و قفقاز، به همدان و نهاوند نيز حمله برده شهرها را...
» ديکتاتوري و اقتصاد (گزارشي از اوضاع اقتصادي ايرانِ عصر رضاشاه)
مطالبي که از نظرتان ميگذرد در بردارنده دو گزارش از کاردار سفارت فرانسه در ايران است که پس از مرگ داور درباره اوضاع اقتصادي ايران براي وزارت متبوع خود ارسال داشت. هدف اين گزارشها تشريح وضعيت اقتصادي ايران...
PDF Format
» حضور بريتانيا در خليج فارس
بي شک موقعيت سوق‌الجيشي ايران و برخورداري از وضعيت بازرگاني مناسب٬ منابع طبيعي و ذخاير عظيم انرژي٬ همواره در سده‌هاي اخير مورد توجه بيگانگان بوده و در برهه‌هايي به دخالت آشکار و نهان آنان در اوضاع داخلي...
PDF Format
» آموزش عمومي دختران در دوران قاجار و رضاخان
بنا به دلايل مختلف سياسي، اجتماعي و عوامل محدوديت‌زا، آموزش سواد به زنان در دوران قاجار و اوايل سلطنت رضاخان چندان رايج نبود. تنها محل آموزش و تحصيل، مکتب‌خانه‌ها بودند که دختران سهم ناچيزي از آن داشتند. مکتب‌خانه‌ها يا مختلط...
» روند واگذاري رسمي بانک استقراضي روس به دولت ايران و مشکلات ناشي از آن
امتياز بانک استقراضي روس در سال 1889م/ 1307ق در دوران سلطنت ناصرالدين شاه به روسها واگذار شد و آن بانک تا 14 سپتامبر 1922/ 21 محرم 1341 با نوساناتي پر فراز و نشيب در عرصه سياسي، اقتصادي و... PDF Format
» برخي از مکتوبات نهضت جنگل در دوران رضاخان
نهضت جنگل در سال 1294 شمسي برابر با 1333 هجري قمري و 1914 ميلادي به‌عنوان يک جنبش پارتيزاني آغاز شد و هفت سال ادامه يافت و در جهت نيل به اهداف خود با مبارزات مسلّحانه گسترده‌اي که در طيّ نبردهاي عديده با...
» اجمالي درباره نقش زنان در انقلاب مشروطه
وضعيت زنان در دوره قاجاريه با تأثيرپذيري از وضعيت حاکم بر جامعه تعريف مي‌شود. در اين شرايط سياسي، اجتماعي، زندگي زنان تا حدود زيادي محدود شده بود. با وجود اين، آنان در برخي فعاليتهاي اجتماعي، مانند تفريحات دسته‌جمعي...
» مخالفت سازمانها و گروههاي سياسي ضد شاه با جنگ ظفار
همزمان با دخالت نظامي رژيم پهلوي در ظفار (57-1351)، دولت پهلوي در بحراني‌ترين دوران حيات خود به سر مي‌برد. التهاب انقلاب و گسترش اعتراضات مردمي، تشکل‌ها و گروههاي سياسي منسجم و يا غير سازمان يافته متعددي را در...
» روحانيت در پي اصلاح سياسي و اجتماعي است
آنچه در پي مي‌آيد، متن کامل گفتگوي اختصاصي روزنامه المحرر لبنان با امام صدر است که پنج سال پيش از پيروزي انقلاب اسلامي صورت گرفته و هم اينک پس از 26 سال به فارسي ترجمه و در اين يادمان مي‌آيد. اين گفتگو...
PDF Format
» استعمار و فرقه سازيهاي آن
پس از مرگ علي‌محمد باب، اختلافات و تفرقه‌هاي فراواني به وجود آمد. مهمترين اختلاف در بين دو تن از پيروان او، ميرزا يحيي صبح ازل و ميرزا حسينعلي بهاء رخ داد که آئين او را به دو شعبه اساسي تقسيم کرد: فرقه ازلي...
PDF Format
» افزايش بهاي نفت و گسترش خريدهاي تسليحاتي
ايران همزمان با سياست جديد منطقه‌اي در آغاز دهه 1970م، و افزايش بي‌سابقه بهاي نفت به گونه‌اي بي‌سابقه و جنون‌آسا به خريد مجموعه‌اي رنگارنگ و گوناگون از جديدترين و گران‌ترين توليدات نظامي کشورهاي مختلف پرداخت. امريکا...
» اولين مدارس دخترانه در ايران
تکاپوها و چالش‌هاي فرهنگي انطباق‌آميز با فرهنگ تجددطلب غرب، در پي تحرکات زنان در عصر مشروطه، درصدد تحول انديشه و نگاه به زنان و نيز دگرگوني انتظارات جامعه و زنان نسبت به هم، در قالب مدارس، انجمن‌ها و نشريات...
» نقد و بررسي : نگاهي به کتاب تجار، مشروطيت و دولت مدرن
کتاب «تجار، مشروطيت و دولت مدرن» نوشته سهيلا ترابي فارساني در رديف مهمترين و جامع‌ترين آثاري است که تاکنون با رويکرد جديد و آکادميک نقش و جايگاه تجار و بازرگانان را در شئون مختلف اقتصادي، سياسي و اجتماعي مورد...
» تهاجم روسها و استيلا بر شهر گنجه
تصرف شهر گنجه در قرن دهم هجري آغاز تهاجم و تجاوز دولت روسيه به سرزمين‌هاي ايران بوده، و پي‌آمدهاي حوادث آنجا در امور سياسي و اجتماعي آذربايجان نقش داشته و مؤثر بوده است…
PDF Format
» نشريات زنان در دوران قاجار و رضاخان
يکي از مهمترين عرصه‌هايي که زنان از همان ابتداي مشروطيت به صورت فعال در آن حضور يافتند و به مرور، خواسته يا ناخواسته، زمينه‌ساز تحول در فکر و انديشه نسبت به زن ايراني در جهت اهداف و فرهنگ غرب شدند، انتشار روزنامه و...
» ناگفته‌هاي جنگ ظفار
آنچه که در مورد جنگ ظفار چندان بدان پرداخته نشده نحوه عمليات نظامي، تاکتيکها، مشکلات، ميزان نيروي اعزامي و جنگ‌افزارهاي به کار رفته و تلفات انساني ارتش ايران بود، زيرا که عوارض سياسي و...
PDF Format
» سيّد ضياءالدّين طباطبايي که بود؟
در يکي از روزهاي تابستان سال 1268 شمسي، مطابق با شهر شوال‌المکرم سال 1310 هجري قمري و ماه ژوئن سال 1889 ميلادي، از مادري شيرازي و پدري يزدي، کودکي در شيراز زاده شد که «ضياءالدّين» نام گرفت...
» جمعيت فدائيان اسلام
با آغاز سلطنت رضاشاه در سالهاي نخست دهه اول 1300 ش، نظام سياسي حاکم در روندي تدريجي ولي مداوم سياست اسلام‌زدايي و تحقير علما و روحانيون ديني و اسلامي را مورد توجه جدي قرار داده جهت کاهش نقش دين اسلام و...
» نگاهي كوتاه به انجمن‌هاي نسوان در عصر مشروطه
يكي از عرصه‌هايي كه زنان ايران، حضور اجتماعي و تاريخي خود را ظاهرآ به صورت مستقل در طي نهضت مشروطه و بعد از آن به منصّه ظهور رساندند، انجمن‌ها و تشكل‌هاي زنانه بود.اولين گروه از اين دست، انجمن آزادي زنان / Meeting free در ...
|
138
- 