پروانه بابايي
از قديم پدر و مادرها حواسشان به فرزندشان بوده و سعي مي‌كردند راه و چاه را به آنها نشان بدهند حالا حتي اگر اين پدر و فرزند فضل‌الله زاهدي و اردشير زاهدي داماد خاندان پهلوي باشد و با توجه به اوضاع مملكت بخواهد به پسرش گوشزد كند كه اوضاع بدجور پس است و حواست را جمع كن!
اگر مي‌خواهيد فضل‌الله زاهدي را بيشتر بشناسيد؛ وي فرزند ابوالحسن خان بصيرديوان از مالكان همدان بود. در دوره جواني به بريگاد قزاق پيوست. در دوره رضا شاه فرماندار نظامي خوزستان شد. زاهدي در جريان نهضت ملي شدن نفت، هوادار اين نهضت بود. وي در ابتدا از حاميان جبهه ملي بود، ولي نهايتا با مصدق دچار اختلاف شد.
در 25 مرداد 1332، فرمان نخست‌وزيري زاهدي توسط محمدرضا شاه صادر شد، ولي مصدق آن را نپذيرفت. دولت در جريان كودتاي 28 مرداد 1332 سقوط كرد، زاهدي نخست‌وزير شد و شاه به كشور بازگشت. پسرزاهدي، اردشير، با شهناز پهلوي ازدواج كرد و به اين ترتيب رابطه‌اش با شاه نزديكتر شد.
گرايش محمدرضا شاه به امريكا، به ويژه بعد از كودتاي 28 مرداد،بيشتر شد. با براندازي نهضت ملي نفت و تشكيل كنسرسيومهاي نفت كه شركتهاي امريكايي 40 درصد سهم نفت ايران را به دست مي‌آوردند، روابط دو كشور گسترش بيشتري يافت.
فضل‌الله زاهدي در نامه‌اي خطاب به فرزندش اردشير از سفرهاي بي نتيجه وي به امريكا و ژنو و صرف هزينههاي هنگفت ابراز نارضايتي كرده و با استناد به تاكيد روزنامه‌هاي اروپا در نامناسب بودن اوضاع ايران، وي را ملزم به دقت بيشتر در امور مالياش مي‌كند. زاهدي همچنين در اين نامه به سفر دكتر كشاورز با گذرنامه عراقي و فعاليتهاي نامبرده با دانشجويان در تبليغ عليه دولت، تظاهرات تعدادي از دانشجويان مقابل خانه دكتر اقبال، احتمال يكسره شدن اوضاع ايران پس از انتخابات رياست جمهوري امريكا، بيتفاوتي محمدرضا شاه نسبت به اوضاع ايران و اطمينان بيش از اندازه به امريكا، بي فايده بودن نخست‌وزيري شريف امامي، ترس از سهم خواهي بيشتر حزب ايران و جبهه ملي در صورت به قدرت رسيدن، سفر مهناز زاهدي اشاره دارد. سند زير كه برگرفته از اسناد موسسه مطالعات تاريخ معاصر ايران ميباشد به اين نامه اشاره دارد.
اردشير عزيزم
فردا يكشنبه با والاحضرت به فرانكفورت مي‌روم كه در آنجا روز سه شنبه حركت كند. من خيلي ميل داشتم مهناز براي يك ماه ديگر به امريكا نيايد ولي چون والاحضرت مايل بودند چيزي نگفتم بعد از يك ماه چرا والاحضرت مجددا مراجعت مي‌كند نپرسيدم در مدت كم ماموريت چندين دفعه اياب و ذهاب با مخارج هنگفت و از حد زيادي بالاخره از كجا بايد پرداخت و از كدام درآمد نمي‌دانم شما يك ماه مخارج تلفني خودت و خانواده زاهدي را در امريكا ژنو و تهران حساب كني خوب ملتفت مي‌شوي مطلب از چه قرار است.
اينها خيلي مهم نيست هنگام رفتنت به امريكا گفتم دير شده و كار مهمي از پيش نمي‌رود حالا هم همين عقيده را دارم. تقريبا تمام روزنامه‌هاي اروپا كم و بيش بد مي‌نويسند و بدبين هستند به اوضاع موضوع ژنو اگر يك مقاله انتقال يافته يا فرستاده‌اند هنوز نتوانسته‌ايم معلوم كنيم.
اما دكتر كشاورز معروف در سويس است با تذكره عراقي چند نفر ديگر از آنها در تمام اروپا با دانشجويان مشغول تبليغ هستند. شايد به امريكا هم رفته رخنه كرده باشند در تهران مصدق فيروز است از طرف دانشجوياني كه رفته بودند درب خانه اقبال بعضي بي احترامي و فحش شنيده شده.
روزنامه‌ها راجع به وضع مالي ما مي نويسند من از اعليحضرت پرسيدم فرمودند هر چه امريكا[ييها] مي‌خواستند قبول كرديم آمدن شريف امامي كاري درست نمي‌كند ولي رفقاي حزب ايران و جبهه ملي ايشان بيشتر روي كار خواهند آمد آنچه به نظر مي‌رسد اعليحضرت همايوني امرار وقت مي‌كند بفرمايند و كار مهمي براي كشور در نظر ندارند. من تصور مي‌كنم وضع ايران با تجديد انتخابات امريكا يكسره بشود شما از حالا بايد گوش باشيد. كوشش بي فايده كه اعضاي شما را ناراضي كند و خرج فوق‌العاده آنجاي شما ثمري ندارد. قدرت ماها جلوگيري از سياست خارجي نمي‌كند قدري حوصله و خلق خوش و ضمنا صرفه جويي در خرج براي آينده لازم است. تو اين حديث مفصل بخوان از اين مجمل. امروز ناهار سفيركبير مسكو آقاي انصاري و قريب و خانمهايشان ميهمان والاحضرت هستند. هما اينجا است تا دو هفته ديگر مي‌رود. انتخاب فاطمي برادرزاده فاطمي در امريكا بين دانشجويان راهكار به كلي منتفي مي‌كند. [امضا] زاهدي
[ 3 تا 1-11-115ز]
138
نصيحت مكتوب پدر به پسرش؛ اوضاع بد جوري پس است! 
نسخه قابل چاپ
ارسال برای دوستان
- 