روسها که تا اواسط صفويه از جايگاه بسيار ضعيفي در صحنه منطقه اي برخوردار بودند با روي کار آمدن خاندان رومانوف ضمن حل بسياري از مشکلات داخلي، در دوره پتر کبير به فکر توسعه طلبي ارضي افتادند و با سقوط سلسله صفويه قسمتي از شمال و شمال غربي کشور ما اشغال کردند اما با شکست سنگين عثمانيها توسط نادر، روسها طبق دو عهدنامه گنجه و رشت نقاط اشغالي را ترک کردند و نادر توانست بار ديگر مرزهاي سياسي ايران را به دوره صفويه برگرداند. در دوره دوازده ساله حکومت نادر وي هميشه در جنگ در شرق به غرب ، شمال و جنوب ايران بود. گرچه از نظر نظامي جاي هيچ حرف و حديثي براي مدعيان باقي نگذاشت اما جنگهاي فرسايشي وي اقتصاد کشور را فلج کرد.

با قتل نادر نادر حکومت نيم بند زنديه هم در اوج قدرت دوره کريم خانـــي نه تنها نتوانست همان مرزهاي دوره نادرشاهي را حفظ کند که مدعيـان متعدد سلطنت در شمال شرقي، شمال، شمال غربي فشار بر زنديه را تشديد کردند در نتيجه در پنجاه سال بعد از قتل نادر در حالي که شيب سقوط اقتصاد و معيشت مردم بسيار تنــــد مي شد روسها در همان حال خود را آرام آرام بالا مي کشيدند.

با روي کار آمدن کاترين کبير بعد از مدتها اختلافات دروني، بار ديگر فرصتي دست داد که سياست توسعه طلبي ارضي يا به اصطلاح عمل کردن به وصيت نامه پتر کبير دنبال شود . گرچه آقا محمدخان قاجار حرکت هراکليوس به سمت روسيه را به نحو خونباري پاسخ داد اما اگر کاترين مقارن با آقا محمدخان از دنيا نمي رفت شايد در همان دوره جنگهاي روسيه با ايران ظاهراً بر سر مساله گرجستان شروع مي شد اما پل امپراتور جديد برخلاف سياستهاي مادر شصت هزار سرباز روس به فرماندهي والرين زبوف را از قفقاز بيرون کشيد.

«برای دریافت خلاصه مقالات ارائه شده در این نشست به

دو فرمت WORD یا PDF روی لینکهای زیر کلیک کنید»

   فرمت WORD

  فرمت PDF