مکتوب زنان
پارچههاي ايراني
فاطمه معزي
مجله هفتگي دانش نخستين نشريه تخصصي زنان در ايران در دهم رمضان 1328 ق در طهران به وسيله خانم دکتر کحال که خود را «کمينه خانم دکتر صبيه مرحوم ميرزا محمد حکيمباشي جديدالاسلام » معرفي کرده، منتشر شد. اين نشريه از همان شماره نخست منش خود را اين گونه اعلام کرد: «روزنامهايست اخلاقي، علم خانهداري، بچهداري و شوهرداري. مفيد به حال دختران و نسوان و به کلي از پلتيک و سياست مملکتي سخن نميراند». و با تأکيد بر اين اصول کار خود را آغاز کرد. در نخستين شماره دانش آگهي از مغازه هلندي در خيابان لالهزار منتشر شد که به تبليغ اجناس خود از قبيل توري و پارچههاي اطلسي پرداخته بود. در شماره بعد زني که خود را خانم حاجي ميرزا يحيي معرفي کرد مکتوبي به روزنامه نوشته و به اين تبليغ اعتراض کرد. اين اقدام را از اهداف نشريه دور خواند و خواستار آن شد تا به جاي تبليغ براي اجناس خارجي پارچههاي وطني تبليغ شود و زنان ايراني اين گونه به اقتصاد کشور کمک کنند. روزنامه دانش نيز در پاسخ به اين مکتوب وعده داد در شمارههاي بعدي خود به معرفي پارچههاي ايراني اقدام خواهد کرد.
اظهار تشکر و اعتراض
نمره اول روزنامه دانش را کمال شوق قرائت نموده نميدانم با چه زبان اظهار تشکر ازخانمهايي که اين گونه خدمات نسبت به ملت خود ميفرمايند بنمائيم. چون تا به حال روزنامه ] اي[ که مفيد به حال نسوان باشد نداشتيم و زنها بايد به فکر خانهداري و بچهداري و شوهرداري بوده باشند. خواندن اين روزنامه براي آنها بسيار با فايده است مسلم است تا ميتوان بايد سعي نمود که زنهاي مملکت تربيت شوند به جهت آن که اگر مردها اسباب آسايش و راحتي در خانه از براي آنها فراهم نباشد ممکن نيست بتوانند خدمت به ملت کنند و به کارهاي مملکت بپردازند و دست و دل آنها در پي هيچ کاري نخواهد رفت اميدوار هستيم که نصايح مشفقانه روزنامه دانش را به جان و دل خريده و دستورالعمل خود قرار دهند ولي پس از اظهار تشکر و امتنان يک خواهش از مدير محترمه روزنامه دانش مينمايد خوب است به عوض خاطرنشان نمودن مغازه اطلسيهاي مادام و طوريهاي خوب پروگرامي به جهت لباسهاي ساده وطني بفرمايند که خانمها بتوانند لباسهاي خود را پارچه وطني قرار دهند که تا يک اندازه منفعت به خودمان برسد پولي که اين قدر کمياب است در عوض اين پارچههاي بيدوام به خارج نرود در صورتي که پارچههاي ابريشمي در مملکت خودمان براي لباس زنان موجود است البته تا ميشود بايد از همان پارچهها خريد و پوشيد و راه دکان اطلس مادام و طوري را کمتر ياد گرفت.
خانم حاجي ميرزا يحيي
دانش
از اظهار تشکر شما نسبت به اين نامه محقر سپاس گذاريم و اميد که بتوانيم به وسيله نامه خودمان در تصفيه اخلاق و تربيت معنوي خواهران خود حتيالمقدور بکوشيم. اعتراض شما درباره درج اعلانات قابل تشريح است: اعلانات در تمام جرايد درج ميشود و عموميت دارد. ولي بايد دانست که هيچ گونه ما در خيال تشويق و تحريص خانمها به خريدن امتعه بي فايده بي لزوم نبوده و نيستيم فقط اعلاني دادهاند ما هم درج کردهايم. ما را ابداً قصد تحريص خانمهاي محترمه به اين هوي و هوسها نيست. در شمارههاي آينده مخصوصا براي اجابت سوال شما به شرح پارچههاي وطني و ملبوسات ساده که از خود ما باشد پرداخته و بانوان مخدره را به عمل کردن تشويق مينماييم.