شماره دو


   

             

                                                      

 

 

 

نمونه هايي از ظروف سفالي ، اشياء فلزي و مهره هاي زينتي مربوط به دورانهاي قبل

 

كندلوس

 

تهيه و تنظيم:  مختار حديدي

 

كندلوس كه امروزه آن را ميخساز مي گويند در دامنه هاي سرسبز و خرم البرز در منطقه كجور مازندران قرار دارد و شاهد تمدنهاي گوناگوني در ادوار مختلف تاريخ بوده و نشانه هايي از تمدن قبل از ميلاد، تمدن ايران قبل از اسلام و تمدن ايران بعد از اسلام را در خود دارد.

ميخساز شامل چهار دهكده به نامهاي پيده، گيل كلا، ميركلا و كندلوس است. دهكدة كندلوس كه يكي از قديمي ترين مجتمع هاي انساني منطقه به شمار مي رود در دامنه هاي سلسله جبال البرز منتهي به دره زانوس واقع است. كندلوس شامل محله هايي به نامهاي : درزي كلا، ملاكلا، جورسري، جيرسري، بنيم سري و سري دله تقسيم مي شود

نقاشي دورنماي دره زانوس اثر كمال الملك

تصويري از طبل و سرنا با آلات مربوطه

 

مردم كندلوس خانه هايشان گلي ولي چشمه هايشان گوارا، امكاناتشان اندك ولي مهربان و ميهمان نواز، سوخته از آفتاب و رنج كشيده از زمانه ولي صبور و بردبارند. هنوز بانگ خروس و پرندگان رنگ دهندة روزشان و زوزه شغال و صداي رودخانه زمزمة خواب شبانگاهشان است. كار و پيشة اهالي اين دهكده از قديم الايام تهيه و توليد چوب و ذغال در زمستان و كشاورزي در تابستان بوده است و اكنون به دليل قانون مراقبت از جنگل اهالي علاوه بر كشاورزي به خياطي و نجاري روي آورده اند. از صنايع دستي اين دهكده مي توان به بافتن جاجيم، ايزار (پارچة پشمي چارخانة دستباف) بافتن جوراب، دستكش و بلوز پشمي گلدار و نمدمالي اشاره كرد.

 

 

علاوه بر ني (ني هفت بند) كه متداول ترين آلت موسيقي كندلوس است دهل و سرنا نيز از سابقه و شهرت بسزايي در اين منطقه برخوردار است سرنا در محل به پسپسي معروف است كه از چوب شمشاد تراشيده مي شود.

نمونه هايي از صنايع مردم كندلوس

 

 مردم دهكدة كندلوس به خصوص بوميان آن سفيدپوست و در بعضي موارد بور و چشم آبي هستند اهالي كندلوس مردماني مهربان و ميهمان نوازند هرگز محبتي را بي پاسخ نمي گذارند. در اين دهكده گدا وجود ندارد عموما قانع اند و پرتلاش. هرگز سرقت، قتل و جنايت در اين دهكده صورت نگرفته است با آنكه نه ماه از سال اكثر خانه ها خالي از سكنه است و درهاي منازل همه باز است. در اين دهكده به ندرت شنيده شده است كه زني طلاق گرفته باشد. زنان بيشتر از مردان براي تامين هزينه زندگي و خانواده تلاش مي كنند. آسياب كردن گندم، سفيد كردن خانه، شكستن هيزم براي تنور، دوشيدن گاو، جاليزكاري، كاشتن سبزي خوردن ازجمله وظايف قطعي يك زن به شمار مي رود.

 

 نمونه هايي از وسائل و لوازم زندگي مردم كندلوس شامل : لباس ، چپر ، لشك ، كلك ، كيش تفنگ ، پسك ، جليقه

مردم كندلوس

نمونه هايي از ظروف مسين

طرز تهيه كشك از دوغ

 

مراسم نوروز و تحويل سال نو

 

ازجمله مراسم بسيار زيبايي كه در حلول سال نو اجرا مي گردد مراسم سال مج (خوشقدم) مي باشد كه به شرح ذيل است:

 

ابتدا نام چند كودك يا نوجوان خانواده را انتخاب و با استخاره از قرآن مجيد نام هر يك كه خوب آمد به عنوان سال مج انتخاب مي گردد. اين كودك يا نوجوان به محض تحويل سال نو با سيني محتوي كلام الله مجيد، سبزه، شيريني و يك ظرف پر آب قبل از ديگران وارد خانه مي شود و با ظرف آبي كه در دست دارد آب در گوشة اتاقها مي ريزد و به اين ترتيب سالي پربار و پربركت براي خانواده به ارمغان مي آورد.

 

ازجمله فعاليتهايي كه به كندلوس در كنار زيباييهاي طبيعي جلوه أي خاص بخشيده و موجب شده است كه اين دهكده از شهرت بسزايي برخوردار شود برپايي دو موزه مردم شناسي و موزة گياهان دارويي است.

 

در موزة مردم شناسي كه در دامنه تپه أي در دهكده كندلوس قرار دارد اشياء و آثار متعلق به مردمان اين منطقه ازجمله ظروف، كتب خطي، صنايع دستي و… نگهداري مي شود.

 

نمونه هايي از گياهان دارويي كندلوس

نمونه هايي از منازل مردم كندلوس و دورنماي دهكده

مجموعه مردم شناسي كندلوس

رستوران مجموعه مردم شناسي كندلوس

گوشه هايي از مجموعه مردم شناسي كندلوس

 

موزه گياهان دارويي

 

مجتمع كشاورزي كندلوس در سال 1365 با هدفهاي كشت، پرورش، توليد و بسته بندي گياهان اصلي دارويي و معطر و همچنين توليد اسانسها و روغنهاي گياهي تاسيس شد و براي اولين بار در ايران مبادرت به برپايي باغ بوتانيك (موزه گياهان دارويي) در زميني به مساحت ده هكتار نمود كه با كاشت بالغ بر 250 گونه گياه ژنتيك ارزشمند در ايران به توليد و عرضه محصولات گوناگون در زمينه هاي مختلف اقدام نموده و محصولات خود را به اكثر كشورهاي جهان صادر مي نمايد.

 

گوشه أي از مزارع گياهان دارويي كندلوس

 

 

منبع: كندلوس نوشته علي اصغر جهانگيري
















 
   
www.iichs.org