شماره ۸، بناهاي تاريخي: مدرسه مريم بيگم در اصفهان، تكيه مادر شاهزاده

 دیگر مطالب خواندنی این شماره

 بناهاي تاريخي

 

مدرسه مريم بيگم در اصفهان

اين مدرسه در نزديكي محله خواجوي اصفهان و چهار سو واقع است. مدرسه را بنا به امر مريم بيگم دختر شاه صفي در سال 1115 ه.ق ساخته و وي آن را وقف نمود. فرصت الدوله شيرازي سالها بعد كه از اين بنا ديدن نموده بود آن را غير مسكون و خراب مشاهده كرده بود. وي مي نويسد: يك طلبه در آن نديدم مگر در بعضي اتاق ها سگ بچه گزارده. و در دالانش تا بو (خمره گلي) مي ساختند. ساختمان مدرسه حكايت از زيبايي آن در سالهاي قبل دارد. پس از عبور از دالان درازي وارد صحن مدرسه مي شويم كه در اطراف آن حجره هايي براي سكونت طلاب ساخته شده بود. در وسط بنا حوض بزرگي قرار داشت. در محل اين مدرسه قديمي امروز دبستاني بنا شده است و از بناي مدرسه تاريخي مريم بيگم به استثناي دو لوح سنگي مرمري با كتيبه هايي درباره وقف آن چيزي باقي نمانده است.

 

كتيبه سر در مدرسه به خط ثلث سفيد بر زمينه كاشي خشت لاجوردي به قلم علي نقي امامي  تاريخ 1115 ه.ق نگاشته شده است.

 

در اطراف ايوان شرقي مدرسه در مقابل در ورودي اشعاري به خط نستعليق و همچنين قسمتي از وقفنامه مدرسه بر كاشي هاي خشتي نوشته شده است.

 

  

تكيه مادر شاهزاده

از آثار تاريخي تخت فولاد اصفهان، تكيه اي است كه در وسط آن بقعه زيبايي قرار دارد و در آن بقعه چندين سنگ مرمر نفيس با خطوط عالي است كه بر روي آرامگاه چند تن از علما و فضلا و بزرگان نصب شده است. در وسط آن بقعه قبري موسوم به مادر شاهزاده قرار دارد. نام صاحب آرامگاه مريم و ظاهراً دايه سلطان محمد ميرزا سيف الدوله پسر فتحعلي شاه قاجار حاكم اصفهان بود. به نظر مي آيد اصل بناي تكيه و سبك و ساختمان آن از عهد صفوي است، ولي شهرت آن به نام تكيه مادر شاهزاده از آن رو است كه وي موجبات تعمير و تزئين اين تكيه و ساختمان بقعه وسط را فراهم نموده بود. از مدفونين مشهور در اين بقعه شيخ محمد تقي از علماي بزرگ و معروف آن عصر در اصفهان، كه در سال 1248ھ.ق فوت كرده، و چند تن ديگر از علماي آن زمان مي باشد. تكيه مادر شاهزاده واقع در شمال تكيه آقا حسين خوانساري و به آن وصل است. در جانب شرقي تكيه آقا حسين خوانساري، بقعه آقا محمد بيد آبادي قرار دارد.

 

نكته جالب، موقوفات وسيعي است كه در اين تكيه براي امور خيريه و صرف هزينه هاي خود داشته است.

 

 

 

 دیگر مطالب خواندنی این شماره

 زنان و جامعه: زنان پس از مشروطه

 زنان هنرمند: فاطمه سلطان خانم، خورشيد كلاه خانم

 کتاب: با من به سرزمين بختياري بيائيد