موسسه مطالعات تاريخ معاصر ايران  (رجال)           WWW.IICHS.ORG

دکتر باقر عاقلي

ويدا معزي‌نيا

 

دکتر باقر عاقلي مورخ، روزنامه‌نگار و پژوهشگر در سال 1308 در قزوين چشم به جهان گشود. پدرش حاج شيخ محمد فقيه از روحانيون و مجتهدين برجسته قزوين بود. وي دوره ابتدايي را در دبستان فرهنگ و متوسطه را در دبيرستان پهلوي قزوين و دارالفنون تهران به پايان رسانيد. سال 1327 پس از اخذ ديپلم ادبي در رشته‌هاي حقوق، علوم سياسي و ادبيات دانشگاه تهران پذيرفته شد که تحصيل در رشته‌هاي حقوق و علوم سياسي را برگزيد. سال 1330 از دانشکده حقوق دانشگاه تهران موفق به اخذ مدرک ليسانس علوم سياسي شد و سال بعد نيز ليسانس حقوق قضايي خود را از همين دانشگاه دريافت نمود. عاقلي سپس وارد مدرسه علوم اداري شد و در سال 1334، به اخذ مدرک فوق‌ليسانس علوم اداري نائل آمد و سال 1338 در دانشکده حقوق دانشگاه تهران از رساله دکتراي خود دفاع کرد و متعاقب آن در همان سال موفق به اخذ دکتراي علوم سياسي شد. 1

 

ايشان از همان سالهاي آغاز تحصيلات دانشگاهي وارد عرصه مطبوعات و روزنامه‌نگاري شد و فعاليتهاي مطبوعاتي خود را با روزنامه‌هايي چون جوانمردان، شعله‌ور و مهر ايران آغاز نمود و بسياري از نوشته‌هايش در مجلات، نشريات و روزنامه‌هاي آن دوران مانند تهران مصور، خواندنيها، صداي مردم، سپيد و سياه و ... چاپ و منتشر مي‌شدند. سال 1329 به استخدام بانک ملي ايران درآمد و به عنوان مشاور حقوقي مشغول به کار گرديد. او همچنين در مشاغلي از جمله : رئيس اداره کل دبيرخانه بانک رفاه کارگران، رئيس بانک رفاه کارگران در استان اصفهان، رئيس کارخانه ريسباف اصفهان، بازرس کارخانجات نساجي و بازرس دولت در شرکت واحد اتوبوسراني، رئيس هيئت مديره و مديرعامل سازمان تعاون مصرف شهر و روستا، دبير کل کانون کارگزيني و مديرعامل قند شيروان انجام وظيفه نموده است. 2
 
وي طي سالهاي 1340- 1358 همزمان با مشاغل اجرايي در مراکز آموزش عالي کشور نيز تدريس مي‌نمود. او در احزاب ايران نوين و مردم عضويت داشت و کانديداي نمايندگي مجلس شوراي ملي در دوره‌هاي 22 و 23 بود. دکتر عاقلي کتابهاي بسياري در حوزه تاريخ معاصر ايران نوشته است که عناوين برخي از کتب ايشان عبارت است از : روزشمار تاريخ ايران از مشروطه تا انقلاب اسلامي، شرح حال رجال سياسي و نظامي معاصر ايران، خاطرات حاج عزالممالک اردلان، خاندانهاي حکومتگر ايران، تيمورتاش در صحنه سياست ايران، ذکاءالملک فروغي و شهريور 1320، نخست‌وزيران ايران از مشيرالدوله تا بختيار 1285- 1357 و مشاهير رجال.
 
ايشان در زمينه شناسايي عکس رجال، نخبگان و افراد سرشناس و مشهور معاصر ايران تخصص بسيار زيادي داشت و سالها به عنوان مشاور در امور عکس‌‌شناسي با موسسه مطالعات تاريخ معاصر ايران همکاري داشت. سرانجام دکتر عاقلي در پنجشنبه 22 فروردين ماه 1392 بر اثر ايست تنفسي دارفاني را وداع گفت و در بهشت زهرا (س) در تهران به خاک سپرده شد. 
___________________________________________
1. حزب ايران نوين به روايت اسناد ساواک، (تهران: وزارت اطلاعات، مرکز بررسي اسناد تاريخي، 1380)، ج 3، ص 73.
2. نصرالله ساتري، چهره‌هاي درخشان نامزدهاي انتخاباتي سال 1346، (بي‌جا : بي‌نا ، 13)، ص 56.

چاپچاپ
www.iichs.org