موسسه مطالعات تاريخ معاصر ايران  (رجال)           WWW.IICHS.ORG

سپهبد اميرحسين آزموده

 

فاطمه معزي

 

اميرحسين آزموده در سال 1287 ش در تهران متولد شد. او پس از طي تحصيلات ابتدايي و متوسطه به ارتش و دانشگاه جنگ وارد شد و پس از فراغت از تحصيلات نظامي، در رشته حقوق دانشگاه تهران تحصيل كرد. در سال 1308 به درجة ستواني و در سال 1319 به درجه سرگردي ارتقا يافت. به مناسبت تحصيل در رشتة حقوق در دادستاني ارتش مشغول به كار شد اولين محاكمة شاخصي كه او در آن حضور يافت، محاكمة سرتيپ علي‏اكبر درخشاني. فرمانده لشكر آذربايجان، به جرم تسليم شدن در مقابل ارتش پيشه‏وري در سال 1326 بود. آزموده در اين محاكمه سمت معاونت دادستان را داشت. تا سال 1330 همچنان در اين سمت فعال بود و در فروردين ماه 1330 به درجة سرتيپي ارتقا پيدا كرد. او كه از مخالفان دولت دكتر مصدق بود بلافاصله پس از كودتاي 28 مرداد 1332 به دادستاني ارتش منصوب شد. در 24 شهريور ماه 1332 پس از تشكيل اولين جلسه بازپرسي از دكتر مصدق، او را به جرم سوءقصد عليه حكومت و برهم زدن اساس حكومت و ترتيب تاج و تخت و تحريص مردم به مسلح شدن عليه سلطنت محكوم شناخت و در پنجمين جلسة بازپرسي آزموده در كيفرخواست خود عليه دكتر مصدق و سرتيپ رياحي پس از عنوان كردن عناويني چون « نخست‏وزير و وزير دفاع ملي در روز تخت‏خواب دميده»، « ياغي» و « خودسر» براي دكتر مصدق، او را خائن شمرد و براي هر دو نفر تقاضاي اعدام كرد. سرانجام پس از برگزاري 35 جلسه دادگاه « آيشمن ايران» دكتر مصدق را به دو سال حبس مجرد محكوم كرد. برخوردهاي لفظي بين دكتر مصدق و آزموده از مواردي بود كه بر جذابيت اين محاكمه افزوده بود.

 

 

 

 

در سال 1333 بار ديگر آزموده دادستان ارتش، با صدور حكم اعدام دكتر حسين فاطمي بر كراهت خود در بين مردم افزود. در مهر ماه 1333، در مراسم اعدام افسران توده‏اي چون سرهنگ سيامك و سرهنگ مبشري حضور يافت. سرتيپ اميرحسين آزموده در سال 1334 به درجة سرلشكري ارتقا يافت و در دي ماه همين سال به عنوان دادستان حكم اعدام سيدمجتبي نواب صفوي، ذوالقدر و سيدمحمد واحدي از فدائيان اسلام را به اتهام برهم زدن اساس حكومت و تحريص مردم به مسلح شدن و حمل اسلحة غيرمجاز صادر كرد.

 

 

 

پس از شكست كودتاي سرلشكر محمدولي قره‏ني و دستگيري وي، آزموده او را به سه سال حبس و اخراج از ارتش محكوم كرد. او اين حركت قره‏ني را خطرناك‏تر از اقدام سازمان نظامي حزب توده اعلام كرد. سرتيپ آزموده در سال 1339 به درجه سپهبدي ارتقا يافت. يك سال بعد، دولت دكتر اميني، عده‏اي از امراي ارتش را به اتهام سوءاستفاده از مقام و حيف و ميل اموال عمومي دستگير كرد كه باعث شد آزموده به عنوان دادستان ارتش اعتراض كند و از سوي ديگر او مخالف اعاده دادرسي سرلشگر قره‏ني بود و اين علل باعث شد تا به نشان اعتراض، تقاضاي بازنشستگي كرد كه با اين خواستة وي موافقت شد. پس از بازنشستگي، عليه دولت دكتر اميني اعلام جرم نمود و اين اعلام جرم باعث دستگيري او در 29 خرداد 1340 شد. دستگيري آزموده رضايت بسياري را جلب كرد ولي مدت حبس او چندان طولاني نبود. اميرحسين آزموده كه از بستگان نزديك جمشيد آموزگار بود پس از خروج محمدرضا پهلوي از ايران به فرانسه پناهنده شد و در سال 1377 فوت كرد.

 از وي 53 برگ سند در موسسه مطالعات تاريخ معاصر ايران موجود است كه موضوعات آن حكم ترفيع، جلسات نظامي و اسناد ملكي مي‏باشد.


چاپچاپ
www.iichs.org