|
چرايي و
چگونگي كنترل آسيبهاي بيولوژيكي بر روي اسناد آرشيوي
Why and How the
Biological Damages Affect
the Archival Records
ميرمنتهائي *
1ـ
ساختمان كاغذ
كاغذ بنابه تعريف عبارت است از بافت نازكي از هر ماده
اليافدار كه الياف آن پس از تفكيك شدن به روش مكانيكي و
تعليق در آب و درهم شدن الياف به ورق تبديل شود. سلولزي كه
در ساخت كاغذ به كار ميرود معمولاً از سلولزهاي موجود در
پارچههاي كهنه شده پنبهاي، كتاني، كنفي و غيره گرفته
ميشود ضمناً از سلولز موجود سرشاخه برخي گياهان و درختان
گوناگون نيز براي تهيه كاغذ استفاده ميشود. نوع و جنس
كاغذ بستگي به ماده اوليه آن يعني الياف سلولز دارد به
ويژه طرز تهيه و روش آميختن الياف مختلف در ميزان مقاومت
كاغذ تأثير مستقيم دارد.
مستحكمترين و بادوامترين كاغذها، كاغذهايي است كه
دستساز بوده و از لتههاي كتان و نخ كه با ژلاتين آهار
زده ميشوند، تهيه ميگردد در حالي كه سستترين و كمدوام
ترين نوع، كاغذي است كه از خمير چوب و آهار و زاج و ماشيني
ساخته ميشود. كاغذهاي روزنامه كه دوام زياد ندارند حاوي
مقدار زيادي الياف چوب و مقدار بسيار كمي خمير سولفيته
هستند.
2.
ماهيت كاغذ و عوامل حائز اهميت در رابطه متقابل كاغذ و
ميكروارگانيسمها
كاغذ مادهاي رطوبتگير است (و رطوبت باعث سستي كاغذ
ميشود) و شرايط لازم براي رشد ميكروارگانيزمهايي را كه
باعث فساد آهار كاغذ و لكه لكه شدن آن ميشوند فراهم
ميكند. سلولز و آهار ژلاتين همگي مواد غذايي مناسب و خوبي
براي قارچها هستند.
به تازگي معلوم گرديده كه كاغذها را ميتوان برحسب
مقاومتشان در برابر قارچها طبقهبندي كرد. كاغذهاي آهارزده
چون رطوبت كمتري جذب ميكنند مقاومتشان در برابر قارچ بيشتر
است. كاغذهاي با PH
5/5 الي 6 در برابر كپك مقاوم هستند. كاغذهاي صيقل داده
شده با ماشين به خاطر نرمي، تميزي و جذب رطوبت كمتر در
مقابل كپك مقاومند و برعكس ِ كاغذهاي ضخيمتر به آساني
هاگها را جذب ميكنند. كاغذهايي كه آهار ژلاتين يا نشاسته
دارند براي رشد كپك مناسبند. كاغذهايي كه از سلولز تقريباً
خالص تهيه شدهاند كمتر از انواع ديگر كاغذ دچار زنگ زدگي
ميشوند. لكههاي زنگ زدگي نتيجه فعل و انفعالات شيميايي
بين ناخالصيهاي آهن و هيدروكسيد و اكسيد آهن موجود در
كاغذ و اسيدهاي آلي آزاد شده به وسيله قارچها است. سلولز
در مقابل رطوبت و اسيدي بودن محيط از طريق هيدروليز از هم
ميپاشد. اسيدها به شيوه كاتاليتيك روي سلولز اثر
ميگذارند كه باعث سست شدن كاغذ ميگردد. درجه رطوبت نسبي
و حرارت محيط نقشي برتر در چرخه حياتي قارچها و باكتريهاي
موجود در كتابها يا اتمسفر ايفا ميكنند. رطوبت زياد كاغذ
را ضعيف ميكند و به رشد و گسترش ميكروارگانيسم كه از
سلولز، چسب كاغذ يا جلد كتاب و ... تغذيه ميكند دامن
ميزند.
باكتريها مواد متشكله كاغذ يعني سلولز، همي سلولز، آميدون
و ديگر مواد آلي نظير كولاژن را تجزيه ميكنند كه به تيره
باكتريهاي « ديگرخوار» تعلق دارند. توان آنها در استفاده
از سلولز به حسب انواع مختلف فرق ميكند، برخي از سلولز
منحصراً به حيث كربن استفاده ميكنند. اينها سلولوتيكهاي
اجباري هستند و برخي ديگر به چندين نوع گلوسيد نياز دارند
و اينان سلولوتيكهاي اختيارياند.
آلوده شدن كاغذ به قارچ احتمالاً در هنگام ساختن خمير آن
روي ميدهد كه در اين صورت عفونت ابتدايي گفته ميشود.
قارچها از مواد اوليه حاصل ميشوند : گياهان، چوب يا عوامل
چسبنده افزودني به هنگام تهيه كاغذ. قارچها ممكن است ماهها
در حالت نهفته باقي بمانند و هنگامي كه شرايط از لحاظ دما
و ميزان رطوبت مناسب شد شروع به رشد و تكثير كنند. وقتي
ميكروارگانيسمها بعد از زمان ساخت مواد اوليه كتابت به آن
حمله ميبرند اصطلاحاً از آن با عنوان « عفونت ثانوي» ياد
ميكنند. علل عفونت پرشمارند. اما منبع هميشگي شيوع
قارچها، به سبب تماس با مواد آلوده به قارچي مثل گرد وغبار
است كه اسپورها را با خود حمل ميكنند. آنزيمهايي كه
ميكروارگانيسمها آزاد ميكنند به سلولز، پروتئين و يا
تاننها حملهور ميشوند. سلولازها كاغذ را ضعيف و آن را
نرم و كم دوام ميكنند. اما در اين مرحله ميتوان كاغذ را
بدون آنكه پاره شود به دست گرفت. پروتئازها به الياف
كولاژن حمله ميكنند آنها را درهم ميشكنند. تانازها
مركبها را بيرنگ مي سازند. قارچ پني سيليوم به ويژه به
مركبهاي گاليك صدمه ميزند.
3ـ
آفات نمايان
تشخيص نوع حشرات آسيبرسان با مشاهده صدمات واردشده به
اسناد و كتابها امكانپذير است. به طور مثال در صورت وجود
خوردگي سطحي با پيرامون نامنظم و بدون حفر دالان در كاغذ
ميتوان به وجود سيلورفيش پي برد. وجود علائم در چرم مبين
آلودگي به حشره «درمست» و بروز صدمات مزبور در كاغذ و چرم
كتاب نشاندهنده آلودگي محيط به سوسك ميباشد.
همچنين در صورتي كه خوردگيها به شكل دالانهاي مدور با
مسير نامنظم بود، ناشي از حشره وريلت و اگر به صورت
دالانهاي بيضي شكل و به موازات هم باشد، معرف وجود حشره
ليكت است.
در صورت مشاهده علائم ذيل ميتوان به وجود حشرات مضر در
كتابخانه يا مخازن پي برد: يافتن حشره اعم از مرده يا
زنده، يافتن موضوع و آثار فعاليت حشرات مشاهده كپههاي
ريزي از پودر چوب يا دانههاي شن مانند بر روي صفحات كتاب
يا اسناد، مشاهده خسارت وارد شده بر كتابها يا اسناد،
همانند وجود سوراخها يا دالانهاي پيچ در پيچ.
4ـ
حشرات، قارچ، ميكروارگانيسمها
باكتريها: ارگانيسمهاي تك سلولي كه با چشم غيرمسلح ديده
نميشوند.
ضايع شدن كاغذ اكثراً نتيجه عمل باكتريهاي هوازي است.
در ميان دسته اخير باكتريهاي مزوفيل (30-
° 40 مناسب رشد) و ترموفيل (50- °c
65 مناسب رشد) قرار دارند.
اكثر باكتريهايي كه معمولاً بر كاغذ مشاهده ميشوند به دو
شاخه از چهار شاخه موجود در دنياي باكتريها تعلق دارند.
اينها اوباكتريها يا باكتريهاي واقعي هستند كه ارتباطي با
ميكروارگانيسمهاي حيواني يا نباتي و ميكروباكتريها ندارند
و باكتريهايي كه با قارچها نسبت دارند در دسته اخير تنها
انواع سلولوتيك در طبقه اكتي نوميستها و ميكسو باكتريها
شناخته شدهاند.
قارچها : ارگانيسمهايي هستند از گياهان پست كه 200 گونه
سلولوتيك آنها در اسناد آرشيوي يافت شده اند كه فراوانترين
نوع آنها آسپرژيلوسها، پني سيليومها، كلادوسپورمها و
فوزاريومها هستند. قارچهاي كاغذخوار نظير پني سيليوم،
فوزاريوم، آسپرژيلوس، كانتوميوم يا تريكودرما را به وفور
روي كتب يا اسناد بايگاني مشاهده ميكنيم. اين قارچها ممكن
است باعث تحريك دستگاه تنفس شوند.
حشرات
: تيرانوزها، ديكتي پوتيرها، پسوكوتيرها، ايزوپترها، كوله
ئوستپرها و ديپترها هستند. علائمي كه نشاندهنده وجود حشرات
است :
1.
خود حشره اعم از زنده يا
مرده در دورههاي تكاملي مختلفي (تخم، شفيره و پوستهاي
انداخته شده)
2.
مدفوع
3.
حشرات چوبخوار كه كپههاي
ريزي از پودر چوب و وسايل چوبي از خود به جا ميگذارند.
تيره
تيزانورها : ماهي نقرهاي در مرحله شفيرهاي و به هنگام
بلوغ بيشترين خسارت را وارد ميكنند.
تيره
ديكتي يوپترها : مثل بلاتها و سوسكها در مرحله شفيرهاي و
بلوغ حداكثر آسيب را ميرساند.
تيره
پسوكوپترها : شپش كتاب
تيره
كوله اوپترها : (تغذيه منشا گياهي) آنوبي ئيدها
ليكتيدها
لارو
و حشره بيشترين آسيب را ميرساند.مثل
وريلت، درمستياها، پتي نيداها.
تيره
ايزوپترها : موريانه (موريانههاي كارگر)
تيره
ديپترها : مگسها
جوندگان : موشهاي صحرايي يا خانگي
كرم
كتاب : به لارو صد و شصت نوع سوسك اطلاق ميشود كه در
سراسر جهان پراكندهاند. اين لاروها و سوسكهاي بالغ
معمولاً به نظر نميآيند. مگر اينكه نهانگاهشان ويران
گردد.
بيد :
قهوهاي رنگ است پارچه و پوست گوساله را كه به عنوان روكش
جلد كتاب به كار رفته ميخورند (طي تحقيقاتي مشخص شده كه
پوست بز در مقابل بيد مصونيت دارد)
آسيبها : حفظ وحراست از گوهر گرانبهاي موجود در
كتابخانهها و مخازن و سپردن آن به دست آيندگان از جمله
وظايف خطير يك كتابدار يا آرشيويست ميباشد. بنابر اين
آرشيويست يا كتابدار ميبايد پيرامون مسائل حفظ و نگهداري
به دانش عميقي دست يابد تا راهگشاي بسياري از مسائل موجود
در اين مراكز باشد. به منظور دستيابي به اين منظور نخست به
آسيبهاي مربوطه ميپردازيم:
حشرات : كه به گروه بندپايان تعلق دارند
نه تنها كتابهاي چاپي را به صورت تفاله درآورده و با رنگين
نمودن صفحات كتابها سبب از بين رفتن اسناد با ارزش ميشوند
بلكه بر روي اشخاص مرتبط با اسناد آلوده نيز تأثير منفي به
جا ميگذارند. در جايي كه مردم با سوسكها، حشرات و
موريانهها در تماس ميباشند امكان گزيدگي، تماس با فضولات
و ادرار، آلودگي غذا و ايجاد آلرژي و حساسيت وجود دارد.
سرايت حشرات به كلكسيونهاي نفيس ميتواند از طرق مختلف از
جمله انتقال كتابهاي آلوده به تخم و شفيره حشرات به اين
كلكسيونها صورت گيرد به همين سبب بايد در هنگام ورود
كتابهاي جديد آنها را مورد بررسي قرار داد. حشرات داراي
دهانهايي جوندهاند آنها كاغذ را سوراخ ميكنند يا در
كتابها دالانهاي پيچ در پيج حفر ميكنند.
سوسكهاي powder pest
يكي از گروههايي هستند كه از نظر اقتصادي و تاريخي مخربند
و تنها گروهي كه ميتوانند در تخريب آثار چوبي از آنها
پيشي گيرند، موريانهها هستند. آنها ميتوانند خود را با
هر نوع آب و هوايي تطبيق داده و تحت شرايط مناسب از رطوبت
نسبي و حرارت مناسب گسترش يابند. از اين نوع سوسكها
ميتوان به دو خانواده lyctidae
و Bostrychidae
اشاره نمود. اين سوسكها به چوبهاي رنگ شده يا جلا داده شده
حمله نميكنند.
ليكتيداها: بيشتر از وريلتها خسارت وارد ميسازند.
دالانهاي آنها در كاغذ سيري نامنظم دارند.
درمستيداها : مادهها آسيب رسان هستند دالانهايي بسيار
نامنظم در ضخامت مواد حفر ميكنند.
پتي
نيداها : شيارهاي بلند روي جلدهاي چرمي ايجاد ميكنند.
ايروپترها : موريانهها هم از نظر نوع تغذيه و هم مدفوع
آسيب رسان هستند و دالانهايي ايجاد ميكنند كه آسيب رسان
است.
دپترها : مگسهاي بالغ با مدفوع عفونتزاي خود لكههايي روي
كاغذ و سطوح ديگر بر جاي مينهند.
وريلت
: سوراخهاي ريز ايجاد ميكند. شفيره كرمي شكل آنها
دالانهايي كاملاً مدور در داخل كتابها حفر ميكند كه
معمولاً از حاشيه به مركز كتاب حفر ميشوند. و ترشحات غدد
بزاقي شفيره كه حالت چسبناك دارد باعث چسبندگي اوراق
كتابها به هم ميشوند.
شپش
كتاب : خوردگيهاي كوچكي ايجاد ميكند .
بيش از صدگونه قارچ كه به مواد كاغذي حملهور ميشوند
تاكنون شناخته شدهاند. قارچها استعداد عجيبي در جذب مواد
سلولزي دارند، لكهدار كردن كاغذ، چرك كردن و كثيف كردن و
سست كردن بافت كاغذ از نتايج رشد و فعاليت قارچها بر روي
كاغذ ميباشد. در ضمن قارچها موادي ايجاد ميكنند كه سمي
يا سرطانزا هستند، ميكوتوكسينها
mycotoxins سموم قارچي آثار
ناخوشايند بر كبد، كليه، ريه و دستگاه مركزي اعصاب
ميگذارند.
باكتريها نيز باعث به وجود آمدن لكههاي زرد رنگ جدا از هم
ميشوند كه برحسب نوع باكتري به صورت مناطق قهوهاي رنگ،
سرخ، سياه يا كبود درميآيند و باعث تجزيه هيدروليزي ،
سلوليزي و پروتئولازي و ژلاتينازي ميشوند.
درمانها
اگر علي رغم احتياطات وجود كپكزدگي يا خسارات ناشي از
حشرات ملاحظه شد لازم ميآيد محل و كتابهاي آلوده، ضدعفوني
شوند. رسيدگي به اين كار را بايد با توجه به نوع قارچ و
واكنشهاي شيميايي احتمالي مواد كتابخانهاي و سمي بودن
ماده توليدشده براي انسان به متخصص مربوطه محول كرد.
ضدعفوني كردن مواد كتابت و اسناد بايگاني بايد پاسخگوي
توقعاتي چند باشد از قبيل انهدام، اسپور، قارچها شفيره و
تخم حشرات. براي جلوگيري از نفوذ مواد شيميايي به درون
كتابها يا اوراق استفاده از تكنيكهاي بسيار قوي ضروري است.
بازرسي دقيق و منظم از آرشيو بدون فراموش كردن توجه به
داخل آنها، كشف فساد احتمالي از آغاز كار، اتخاذ تدابير
پيشگيري ضروري را به سرعت امكانپذير ميسازد.
طريقه
شيميايي و مواد مربوطه :
كلروپيكرين (ccl3no2)
: گاهي باعث زرد شدن كاغذ ميشود
هگزا
كلروسيكلوهگزان (ايزومر گاماي آن) : حشره كش قوي
دي
اتيل مريك : قارچكش
فلوئورسديم يا فلوئورول : حشره كش
اتيلن
دي بروميد : سرطانزا و استفاده از آن ممنوع شده
اتيلن
اكسيد : استفاده از آن ممنوع
فرمالدهيد : بهتر است استفاده نگردد.
دي
كلرونيل دي فسفات : حشره كش و قارچ كش، استفاده از آن
ممنوع
2 و
2- دي هيدروكسي 5 و 5ـ دي كلروفنيل متان : باكتريكش و
حشره كش استفاده از آن ممنوع
سديم
اورتوفنيل فنات : قارچ كش چرم، شكل تجاري آن براي مصرف
مجاز ميباشد
سديم
پنت اكلروفنات : قارچ كش، شكل تجاري آن مجاز ميباشد.
tego51B
شكل تجاري بلامانع
2و4و6- تري كلروفنل قارچ كش براي مواد سلولزي
لگوتارا آلدهيد : استريل كننده
لاريل
پنتا ـ كلروفنل : قارچ كش و حشره كش براي مواد سلولزي بهتر
است استفاده نگردد.
متيل
بروميد : حشره كش
نفتالن : حشره كش، كه استفاده از آن ممنوع است
پاناسيد : كشنده جانوران موذي، استفاده از آن ممنوع
ميباشد.
پنتا
كلروفنل : قارچ كش تماسي براي موادي كه اساس آنها حلاّل
است. باكتري كش و از بين برنده حشرات، نوع تجاري آن مجاز
ميباشد.
فسفين
: حشره كش، استفاده از آن ممنوع ميباشد
پيرتروم : قارچ كش و حشره كش، استفاده از آن ممنوع.
د. د.
ت : حشره كش عموماً در پوست، چرم، پارچههاي پشمي، نمد.
استفاده از آن ممنوع شده است.
پي ـ
دي كلروبنزن (گلولههاي ضد بيد) : بهتر است استفاده نشود.
1و4 ـ
دي كلروبنزن : ماده سفيد بلورين كه قارچ كش و حشره كش است
براي كنترل بوزك و كپك در اشياء چرمي و منسوجات؛ استفاده از
آن ممنوع است.
دي
كلرو ونيل دي متيل ـ فسفات : حشره كش و قارچ كش كه استفاده
از آن ممنوع ميباشد.
2و2
دي هيدروكسي 5و5 دي كلروفنيل متان : حشره كش، باكتري كش،
ميكروبكش. براي اشياء سلولزي. استفاده از آن ممنوع
ميباشد.
تيمول
: باعث تهوع و احساس درد در معده ميشود.
متيل
برمايد : جذب پوستي، باعث مسموميت تنفسي و كاهش استحكام
كاغذ ميگردد.
بنزن
: مشكوك به سرطانزايي است كه جايگزينهاي كم خطر آن تولوئن،
هپتان، ايزوپروپيل بنزن.
در
موقع استفاده از آن بهتر است از دستكش نيتريل، عينك محافظ
دورهدار، ماسك تنفسي، لباس محافظ استفاده شود. آثار سوء
آن روي خون، مغزاستخوان، چشم، تنفس، اعصاب
مركزي ممكن است سالها بعد خود را نشان بدهد. تنفس مداوم
مقدار اندك آن باعث مسموميت مزمن ميشود.
باتوجه به مسائل ذكرشده بهتر است روشهاي ديگري جايگزين
روشهاي شيميايي گردد كه در ذيل به پارهاي از آنها
ميپردازيم.
I
ـ پرتونگاري
پرتونگاري گاما
پرتونگاري يوني
ايراد آن در اين است كه اگر احتياج به دفعات بعدي
پرتونگاري باشد به علت ازدياد انرژي دفعات بعدي باعث كاهش
استحكام كاغذ ميگردد.
II
ـ منجمد كردن (فريز كردن)
در اين روش حشرات يا آلودگيها را به مدت 72 ساعت در دماي(30-)
درجه سانتيگراد
قرار ميدهند. آثار نبايد در جاي سرد انبار شوند چون حشرات
به سرما عادت ميكنند و ممكن است فريز كردن برروي آنها بي
اثر شود. و همچنين بهتر است از اكسيدهاي پلي تن براي اين
منظور استفاده شود.
III
ـ اشعه ماوراء بنفش (ultra violet
radiation)
اشعه الكترومغناطيسي كه با چشم و يا پوست انسان قابل تشخيص
نيست گاهي براي اين منظور از طول موجهاي 400 تا
315
nm (عبارت
از UV و
UVA يا
نور سياه) استفاده ميشود.
IV
ـ روش The bubble fumigation
system
يكي از مناسبترين و بي خطرترين روشهاي ضدعفوني معرفي
ميشود و هم اكنون اين روش در بسياري از مراكز تحقيقاتي و
حفاظتي و مرمتي سراسر جهان جايگزين روشهاي ديگر شده. در
اين روش از گاز ازت مايع و گاز آرگون به صورت كاملاً كنترل
شده (و در شرايط معين و با هدايت به محفظههاي خاص پلي
اتيلن و ايجاد خلاء) استفاده ميشود.
V
ـ روش low-oxygen Atomsphere
يك تكنولوژي جديد استفاده از سطح اكسيژن پايين براي كنترل
حشرات با رطوبت نسبي پايين (% 40 – 30) است. سطح اكسيژن
پايين ميتواند با جايگزيني اكسيژن با يك گاز غيرفعال شبيه
نيتروژن توليدشده در hemtically
به وجود آيد. نيتروژن ميتواند سيكل زندگي حشرات شبيه
D. melohogaster
را از كار بيندازد.
در كشورهاي پيشرفته حشره شناسان و متخصصين بيولوژيك مشغول
آزمايش اشعههاي مادون قرمز و امواج با فركانس بالا و اشعه
الكتروني و مايكرويو هستند تا روشهاي نويني براي كنترل
آفات ابداع كنند. در كنار و قبل از همه اينها بايد روشهاي
نگهداري و حفاظت را ارتقاء داد و به آن توجه ويژه نشان
داد.
استفاده از مخازن نگهداري كتب و اسناد با شرايط ايدهآل
و مطلوب از نظر دما، رطوبت، بررسي مداوم اسناد، گردگيري،
شناسايي دقيق ارگانيزم و مبارزه با آن از جمله روشهاي حاضر
در محافظت اسناد ميباشد.
برخي روشهاي ضدعفوني به طور كلي منع شده و برخي ديگر صرفاً
در صورت رعايت كليه موارد ايمني و در شرايط ويژه مجاز
شناخته شدهاند.
روشهايي كه در كوتاه مدت و با محدوديت انجامپذيرند :
ــ
بخار تيمول
ــ
پارادي كلرو بنزن
محدوديتها :
براساس آخرين بررسيهاي انجام شده در برخي از مؤسسات
تحقيقاتي جهان امروزه استفاده از مواد ضدعفوني كننده جهت
آثار تاريخي، فرهنگي، مخصوص آثار كاغذي با محدوديتهاي
بسياري توصيه ميشود.
عوامل تعيينكننده محدوديتها : ميزان درجه سمي بودن و
آلودگيهاي محيطي ناشي از استفاده از يك ماده ضدعفوني كه
قطعاً براساس استانداردهاي بهداشت و ايمني تعيين ميشود.
ميزان
نفوذ و تأثير اين مواد در كنترل و توقف روند تخريب
بيولوژيكي كه مستلزم شناسايي دقيق نوع عامل مخرب نيز است.
قوانين كنترل مواد آسيبزا براي انسان :
1ـ
آشنايي مرمتگر قبل از شروع كار با خطرات ناشي از به
كارگيري هر نوع ماده شيميايي.
2ـ
مرمتگري كه از مواد شيميايي استفاده ميكند بايد اطمينان
كامل كسب كند. كليه
مراحل ايمني و بهداشتي براي افراد ديگر مرتبط با آزمايشگاه
مرمت رعايت شده است.
3ـ از
تماس و مجاورت با مواد خطرناك و بيماريزا بايد پرهيز و يا
با كنترل كامل با آنها برخورد كرد.
4ـ
روشهاي اندازهگيري و آزمايشهاي لازم در مورد حضور مواد
شيميايي و بيماريزا بايد به طور منظم و با كنترل دقيق در
آزمايشگاه انجام شود.
5 ـ
مرمتگران بايد تذكرات و مراقبتهاي بهداشتي را در محل كار
رعايت كنند.
اقدامات و پژوهشهاي جديد :
در مراكز پيشرفته سعي بر اين دارند كه روي مواد
nature و گياهي
كاركرده و از كنترل بيولوژيك براي دفع عوامل آفات بيولوژيك
استفاده كنند كه به پارهاي از اين مواد اشاره ميشود.
به عنوان مثال چوب درخت عرعر (چوب تلخ) در برابر حشره
مقاوم است، يعني موادي دارد كه باعث ميشود به طور طبيعي
آفات از آن دور شوند.
پنيوسيلوين ضدعفوني كننده طبيعي است كه از مغز كاج استخراج
ميشود و قدرت ميكروبكشي آن 4 برابر فنل است.
آكاپو از درخت كلم آمريكايي
vocuopopua america در برابر
موريانه مقاوم است.
چوب نارون آثار ضد باكتريايي دارد كه محتوي اسيد اولميك و
اسيد ژييك است.
چوب Green heart
در برابر قارچ و موريانه مقاوم است.
روغن سنبل هندي آسيايي مواد دفع پشه دارد. گياه گاوچشم (
گلهاي خشك شده) گرد آن به عنوان پلشت بر، در
پاشنهها
استفاده ميشود.
قسمت
اصلي فعال گلهاي گاوچشم طبيعي محتوي «پيرترين» و «سينرين»
هستند. گياهان تيره كاسني و داوودي روي اعصاب و ماهيچه
حشرات اثر ميگذارند. در پايان قابل ذكر است كه اين
تخقيقات در اول راه است و هنوز از نتايج عملكرد آن رضايت
قطعي به دست نيامده است.
_______________________
*
كارشناس بيولوژی
لكه هاي صورتي
رنگ حاصل از آلودگي قارچي
اسپورهاي رنگي
انواع قارچها
اسپورها و پوسيدگي
حاصل از ميكروارگانيزمها
ريختگي يك سند در
اثر پوسيدگي حاصل از ميكروارگانيزمها
آسيبهاي حاصل از
فعاليت حشرات بر جلد يك كتاب خطي
دالانهاي حفر شده
بر اثر فعاليت حشرات بر روي يك كتاب
صفحاتي كه با بزاق
حشرات به هم چسبيده شده است
يك نمونه از آسيب
حشرات
لكه هاي حاصل از
بزاق حشرات بر صفحات كتاب
آسيبهاي حاصل از
فعاليت ميكرو ارگانيز مها بر روي جلد يك قرآن خطي
يك نمونه آلودگي
قارچي
لكه هاي حاصل
ازآلودگي قارچي
|
