 |
| ماهنامه شماره 108 - صفحه 4 |
در همين اوان سلطان محمد خدابنده دستور ساختن آرامگاهي ساده براي خود در جنب گنبد اصلي را صادر کرد که به گفته مورخين اين بناي آجري ظرف چند هفته به اتمام رسيد. اما انتقال اجساد مطهر ائمه به خاطر ممانعت شديد علماي شيعه يا به قولي خواب ديدن سلطان! حضرت علي ابن‌ابيطالب را و ناراحتي آن حضرت از اين عمل، انجام نگرفت. بنابراين سلطان ايلخاني مصمم شد که دوباره اين بنا را به آرامگاه خود اختصاص دهد. به نظر مي‌رسد که در همين ايام از مذهب تشيع برگشت و مذهب اهل سنت را اختيار کرد. شايد به همين منظور بود که دستور داد تمام تزئينات معرق‌کاري که کلمه «علي» بر آن نقش بسته بود، و تمام تزئينات آجري کاشيکاري و گره‌سازي را با پوششي از گچ، اندودند و روي اين پوشش را با کتيبه‌ها و اشکال مختلف هندسي طرحهاي گل و بوته‌دار با رنگ آبي بر زمينه سفيد گچبري کردند. (713ق)
الجايتو در سال 716 يعني تقريباَ چهار سال بعد از اتمام بنا در سن 36 سالگي درگذشت و جسد وي در تابوتي از زر ناب در آرامگاه ابديش دفن شد. البته معلوم نيست بعدها بر سر جنازه سلطان چه آمد. شايد در غارتهاي بعدي به نيت ثروتي قبر وي را شکافته باشند.
در تابستان امسال (1390) در بازديدي که از شهر سلطانيه و آثار آن داشتم تغييرات زيادي در اين شهر قديمي ديده مي‌شد. شهر از حالت روستايي و ابتداييش به شهري کوچک و مدرن‌تر از سابق در آمده بود. اين نشان از آن داشت که مردم منطقه به علت جذب گردشگر فراوان قيمت اين دُرّ گرانبها را در مرکز شهر کوچکشان درک کرده‌اند. و پايه اصلي در آمد شهر پس از کشاورزي بر مهمانپذيري از توريستها قرار گرفته است. ولي مشکل اصلي کم حرمتي به اين بنا از سوي متوليان آن است. عدم رعايت حريم باستاني اين بنا و محاصره شدن آن با انبوهي از ساختمانهاي کم بها و بد منظره مشکل اول اين بنا است. و سپس بليط فروشي بي ضابطه و ورود انبوه مسافراني که بيشتر به پيک نيک مي‌ماند تا گردشگر تاريخي. عدم حضور راهنمايان با اطلاع و کار کشته و دادن اطلاعات افسانه‌اي از سوي آنان بر اين امر صّحه مي‌گذارد. به نظر مي‌رسد مرمتهاي بي‌حساب و بدون مطالعه هم مزيد بر علت شده باشد. چنانکه کاشي فيروزه‌اي که در اين چند سال اخير زيب گنبد شده چنان فرسوده گرديده که انگاري اين کاشيها بازمانده دوران الجايتو است! يا اينکه با انتقال چندين تن کتاب به طبقات بالاي ساختمان و ايجاد کتابخانه‌اي به اصطلاح تخصصي! فشار مضاعفي بر اين بنا آورده است. حال اين فشار وزني کتابها را اضافه کنيد با صدها نفري که در حال حرکت در اين ساختمانند و چه بلايي بر سر اين سازه هفتصد ساله مي‌آورند.
در اين شماره از بهارستان تلفيقي از عکسهاي قديمي و جديد انجام شده که با هم مي‌بينيم :
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
فهرست منابع:
1. افسر، کرامت‌الله. راهنماي آثار بناهاي تاريخي شهر قديم سلطانيه. تهران، اداره کل موزه‌ها و حفظ بناهاي تاريخي، بي‌تا.
2. مخلصي، محمدعلي. جغرافياي تاريخي سلطانيه. تهران، مؤلف، 1364.
|
ارسال به دوستان
نسخه قابل چاپ
