» سفر سياحتي زيارتي
جلال فرهمند
سفر و سياحت از جمله امور ضروري و مورد علاقه همه است. گاه از آن به سفري کاري و يا سفري مذهبي و گاه سياحتي و تفريحي ياد ميشود.
سفر ربطي به گذشته و زمان حال ندارد. طبعاً در گذشته اين سفرها سخت و مشکل و همراه با خطر و گاه با خطر مرگ همراه بود. ولي اين ايام سفرهاي پرخطر آن روز بسيار بيخطر و حتي بسيار نشاط آور و سرگرم کننده شده است.
بيشترين سفرهاي ايرانيان، سفرهاي زيارتي بود. همه ما به ياد داريم که در بچگي سفر راحتمان سفري به شهر ري يا همان شاهعبدالعظيم بود که با تهيه بليطي 2 ريالي از ميدان شوش امکانپذير بود!
و مهمترين سفرمان سفري به مشهد که گاه حتي يکبار وصال آن به بسياري در طول عمرشان قد نميداد. در ابتداي اين قرن با توجه به افزايش راههاي شوسه و ماشينرو، سفرهاي داخلي افزايش چشمگيري يافت. هر چند که عموماً سفرهاي مردم عادي و کم درآمد بسيار سخت بود ولي متمولين با توجه به وسايل سفر آن زمان آسانتر دست به کار ميزدند.
|
|
|
[360-127گ]
|
[357-127 گ]
|
[355-127گ]
|
|
|
|
|
|
|
[352-127گ]
|
[349-127گ]
|
[346-127گ]
|
|
|
|
از جمله اين متمولين ارباب رستم گيو بود. وي از متنفذين جامعۀ زرتشتي پس از ارباب کيخسرو شاهرخ بود.
رستم گيو فرزند شاهپور گيو بازرگان معتبر يزدي بود که با هندوستان داد و ستد فراواني داشت. رستم گيو چند سال در اروپا تحصيل کرد و مدتي عضو انجمن بلدي تهران شد. با ارباب کيخسرو شاهرخ مناسبات حسنهاي داشت. پس از مرگ شاهرخ جانشين او شد يعني هم وکالت مجلس به نمايندگي از زرتشتيان را يافت و هم رئيس انجمن زرتشتيان ايران شد. (شش دوره وکالت و يک دوره سناتوري). وي در جامعه زرتشتيان به علت خدماتش فردي خوشنام است.
مجموعه عکسهاي ارائه شده در اين شماره بهارستان مربوط به آلبوم شخصي ارباب رستم گيو است.
وي در سال 1313 سفري خانوادگي به برخي از مناطق ايران از جمله فارس و اصفهان و منطقه يزد داشت. در يزد که شهر خودش محسوب ميشد بيشتر به مناطق زيارتي آنجا از جمله چکچکو، نارسون و نارکي رفت. چکچکو محلي است در کوههاي ميان اردکان و انجيره (در راه طبس) که از يزد 48 کيلومتر فاصله دارد. به علت ريزش مختصر آبي از کوههاي سنگي به «چکچک» يا چکچکو موسوم شده است. زرتشتيان به آنجا اعتقاد دارند و مقدسش ميشمرند و بناهاي متعددي براي ايام زيارتي در آن ساختهاند. آنان اين محل را «پيرسوز» ميخوانند و در روز سوم تير تا دهم آن هم براي زيارت و نذورات بدانجا ميآيند و مخصوصاً گوسفند ذبح ميکنند. قديميترين بناي اين مجموعه از دورۀ ناصري است.
|
|
|
[343-127 گ]
|
[374-127 گ]
|
[378-127 گ]
|
|
|
|
|
|
|
[348-127 گ]
يکي از باغهاي شيراز
|
[354-127 گ]
حافظيه شيراز
|
[358-127 گ]
تختجمشيد
|
|
|
|
|
|
|
[363-127 گ]
نمايي ديگر از تختجمشيد
|
[361-127 گ]
نمايي ديگر از تختجمشيد
|
[347-127 گ]
زيارتگاه نارکي
|
|
|
|
نارسوّن يا نارستان محلي است مزرعه مانند که آبي مختصر و مقداري درخت در ميان يکي از درههاي جنوب شرقي کوههاي ميان يزد و خرانق قرار دارد. نامش را «پير نارسوّن» و يا «نارسونه» هم ميگويند. شهرت اين آبادي کوچک براي آن است که اولاً زيارتگاهي زرتشتي است و به قول خودشان محل غيبت يکي از شاهزادگان ساساني است که پس از حمله اعراب بدين منطفه دورافتاده پناه آورده و ناپديد ميشود. زرتشتيان در روز معيني از تير ماه بدين مکان مقدس ميآيند و سه روز ميمانند و گوسفند قرباني کرده و نذورات ميدهند.
نارکي مزرعهاي است نزديک کوه و کنار آبادي سنيآباد. از زيارتگاههاي زرتشتي است. در آنجا هم زرتشتيان امکاني جهت آسايش زائرين بنا کردهاند که در ايام زيارتي مورد استفاده قرار ميگيرد.
|
|
|
[351-127 گ]
زيارتگاه چکچکو
|
[341-127 گ]
زيارتگاه چکچکو
|
[344-127 گ]
زيارتگاه چکچکو
|
|
|
|
|
|
|
[342-127 گ]
نمايي از همان زيارتگاه
|
[353-127 گ]
|
[356-127 گ]
زيارتگاه نارستانه
|
|
|
|
|
|
|
[350-127 گ]
همانجا
|
|
[365-127 گ]
تزئين تجارتخانه رستم گيو در يزد
|
_____________________________
منابع و مأخد:
1. افشار، ايرج. يادگارهاي يزد. تهران، انجمن آثار و مفاخر فرهنگي، 1374. ج 1 .
2. عاقلي، باقر. شرح حال رجال سياسي و نظامي معاصر ايران. تهران، علم و گفتار، 1380. ج3 .
3. کاظميني، ميرزا محمد. دانشنامه مشاهير يزد. يزد، ريحانهالرسول، 1382. ج 2.
|