» مدرسه

پس از آنکه مدرسه دارالفنون به اهتمام ميرزا تقي خان امير کبير صدراعظم ناصرالدين شاه و يکي از طلايه‌داران اصلاحات در ايران تأسيس شد به تدريج مدارس ديگري نيز بنا شد.

در مدارس جديد سعي بر آن بود تا دانش آموزان با شيوه‌هاي تازه آموزش و علوم آشنا شوند. گسترش اين مدارس يکي از عوامل ايجاد روشنفکري در جامعه بود.

 

معلمان و دانش آموزان مدرسه ابتدايي دولتي در شهر رشت به مديريت ميرزا حسن رشديه، سال 1919 ميلادي

گذار از مکتبخانه به مدرسه با آنکه ظاهراً گذار از سنت به مدرنيزم بود، اما به طور طبيعي مباينتي با مذهب نداشت و آموزش علوم ديني و فرائض مذهبي از جمله درسهايي بود که هيچ گاه تعطيل نشد.

 

آموختن نماز در مدرسه

يکي از مدارس اوليه و موفق که انديشمندان برجسته‌اي تربيت کرد مدرسه علميه تهران بود.

  

مدرسه علميه تهران

مکتبخانه‌ها که از شيوه‌هاي آموزش امروزي بهره‌اي نداشتند اساس آموزش را بر تنبيه بدني استوار کرده بودند. ترس را مي‌توان در چشمان کودکان ديد.

در اواخر سلطنت ناصرالدين شاه در سال 1891 تهران با جمعيتي کمتر از دويست هزار نفر، 54 باب تکيه داشت، 112 باب مسجد، 19 باب مدرسه (به سبک قديم) و 14 باب مکتبخانه.

چوب و فلک در مکتبخانه‌هاي تهران قديم

منبع: روزي روزگاري ايران، تهران، مؤسسه مطالعات تاريخ معاصر ايران و نشر نظر، 1385.