 |
| ماهنامه شماره 134 - صفحه 7 |
» بايزيد بسطامي
آسيه آل‌احمد بسطام، شهري کوچک و آرام با آسماني آبي و زيبا، در شش کيلومتري شمال شرقي شاهرود است. اين شهر علاوه بر طبيعت بسيار زيبا و بکر داراي تاريخي کهن مي‌باشد. اگر مي‌خواهيد مجموعه هنر دوره‌هاي تاريخي از سلجوقيان تا پهلوي را در يک‌جا ببينيد، به مجموعه تاريخي بايزيد بسطامي برويد که در ميدان اصلي شهر واقع شده و شامل: مسجد بايزيد، بقعه امام محمد، گنبد غازان، مناره، ايوان، صحن و رواق است. هنر معماري در اين محوطه به اوج خود مي‌رسد آثاري از سلجوقيان، ايلخانان، تيمور، صفويه و قاجار. ابو يزيد طيفور بن عيسي بن آدم سروشان بسطامي، بزرگترين عارف قرن سوم هجري بود. او در سال 261 ه‌ق فوت و در گوشه صحن خانقاه خود مدفون شده است. اتاقکي با نرده‌هاي فلزي و شيشه‌اي، در داخل اتاق سنگ قبري مرمر قرار دارد که بر روي آن صندوق شيشه‌اي تعبيه کرده‌اند که مردم نذورات خود را در آن مي‌اندازند. در سمت غرب آرامگاه دو اتاق کوچک قرار دارد که محل عبادت و يا صومعه بايزيد بوده، که داراي گچبريهاي بسيار زيبايي است.
نقل است که غازان خان، ايلخان مغول، گنبدي بنا کرد در جوار آرامگاه امامزاده محمد در بسطام و خيال داشت جسد بايزيد را به آن محل انتقال دهد ولي شبي بايزيد را به خواب ديد که از تصميم وي ناراضي است و از او درخواست دارد که از انجام اين عمل خود داري نمايد و غازان خان نيز با ديدن خواب مذکور از اين کار منصرف شد. 1 در اين مجموعه دو گنبد شبيه به هم با کاشيهاي آبي رنگ قرار دارد هر دو توسط غازان‌خان ساخته شده، يکي بر روي بقعه امامزاده محمد است. گويند اين آرامگاه متعلق به فرزند يا نوه امام جعفر صادق مي‌باشد. ديگري معروف به گنبد غازان است يعني همان آرامگاهي که غازان‌خان براي بايزيد ساخته بود و هيچگاه جنازه به آن منتقل نشد.
گچبري محرابها، منبت‌کاري درها، مقرنس‌کاري ايوان و دالان ورودي به صحن اصلي اين مجموعه که توسط سلطان محمد خدابنده اولجايتو ساخته شده است، همگي در نوع خود بي‌نظير و تماشايي هستند. خصوصاً منار دوره سلجوقي که از شاهکارهاي معماري باقي‌مانده هنر اين دوره تاريخي مي‌باشد. ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1. عبدالرفيع حقيقت، شناسنامه آثار تاريخي کومش، استان سمنان، تهران، کومش، 1379، ص343. |
ارسال به دوستان
نسخه قابل چاپ
