»
مختصري از تاريخچه تشکيلات نظميه تا روي کار آمدن سلسله پهلوي
انديشه تشکيل و تأسيس نظميه (شهرباني) به شيوه کشورهاي اروپايي، به زمان ناصرالدين شاه قاجار مي رسد. او در دومين سفر خود به اروپا در سال 1295ق با مشاهده قواي پليس و نظم و انضباطي که ...
»
از ۱۹۱۹ تا ۱۲۹۹
در سال ۱۹۱۷ درست يک سال مانده به پايان جنگ اول جهاني، روسيه شاهد دو انقلاب پياپي بود يکي انقلاب بورژوا ـ دموکراتيک فوريه و ديگري انقلاب بلشويکي اکتبر. در جريان انقلاب اول رژيم تزاري سرنگون شد و نظام ...
»
زنجاني، در دادگاه تاريخ
پيشواي فقيد انقلاب اسلامي ايران، از معتقدان به مقام علمي و مجاهدات سياسي شيخ فضل‌الله نوري بود، او را عَلَمدار دفاع از دين ميشمرد و نسبت به قاتلان وي ديدگاهي شديداً منفي داشت. از نظر ايشان: «مرحوم شيخ فضل‌الله...
»
ايلات آذربايجان، از سقوط صفويه تا ظهور قاجاريه
در پايان نيمه اول قرن دوازدهم هجري قمري، قبايل: افشار در ارومي، دنبلي در خوي، مقدم در مراغه، شقاقي در سراب، و شاهسونها در اردبيل و قراداغ (اهر)، صاحب جمعيت و قدرت بودند. گرچه تاريخ‌نويسان دوران نادري...
»
مدارس نظامي در عصر قاجار و مشروطيت
نخستين مدرسه نظامي ايران به معني امروزي و علمي دارالفنون بود که در قسمت آموزش نظام مانند ديگر قسمتهاي فني و پزشکي از معلمين اروپايي استفاده مي‌شد. و از چهار نفر جهت تعليم پياده نظام، توپخانه، علم هندسه...
»
سينما در عصر تجدد
سينماي ايران با واکنش منفي مردم مسلمان در اواخر قاجاريه متولد شد. در ابتدا اين شکل‌گيري به صورت نمايش فيلمهاي کوتاه در سالني ابتدايي صورت پذيرفت. براي اولين بار ميرزا ابراهيم صحافباشي با کسب...
»
اولين مدارس دخترانه در ايران
تکاپوها و چالش‌هاي فرهنگي انطباق‌آميز با فرهنگ تجددطلب غرب، در پي تحرکات زنان در عصر مشروطه، درصدد تحول انديشه و نگاه به زنان و نيز دگرگوني انتظارات جامعه و زنان نسبت به هم، در قالب مدارس، انجمنها و نشريات...
»
نگاهي به گسترشِ نظام نوين آموزشي در اواخر دوره قاجاریه
اولين جرقّه برپايي ساختار آموزشي نوين در ايران، محصول تکاپوهاي ميرزا حسن رشديه، و مربوط به دهه منتهي به انقلاب مشروطه بود. علي رغم کارشکنيهاي فراوان، در راستاي مخالفت با اين روند نوپا و جديد، رشديه با تلاشي خستگي ناپذير و...
»
رياست ابراهيم زنجاني در اداره اوقاف، چالشها و اعتراضها
از نامه زنجاني به وزير معارف و اوقاف وقت (جعفرقلي خان نيّرالملک هدايت، عضو کابينه سيد ضياء) برميآيد که او برخلاف آداب و رسوم اداري، 14 رمضان 1340 غياباً و بدون هيچ ابلاغ و توديعي، از رياست اوقاف عزل شده و فرد...
»
افراطيگري غربگرايان و انزواي علما
با پيروزي مشروطهخواهان بر محمدعليشاه که در نتيجه همراهي مردم و مجاهدات علما تحقق يافت، اميد مي‌رفت که با استقرار مشروطيت و اجراي قانون اساسي کشور ما در مسير مردمسالاري ديني به سمت پيشرفت، توسعه، آزادي و...
»
نظام آموزش دختران در عصر قاجار
نظام تعليم و تربيت در ايران از ظهور اسلام تا بروز انقلاب مشروطيت بر پايه سنت و مذهب قرار داشت و جامعه به گونه اي سنتي كودكان را براي در دست گرفتن نبض حياتي آينده اين مرز و بوم تربيت مي نمود. پدر و مادر...
»
المنطبعهًْ فيالفارس نخستين نشريه شيراز
يکصد و بيست و هشت سال قمري از انتشار مطبوعات در شيراز ميگذرد. در اين مدت نزديک به دويست عنوان نشريه ادواري در اين شهر چاپ و منتشر شده است. نخستين نشريه چاپ شيراز المنطبعهًْ في الفارس نام دارد که بعضي از پژوهشگرانِ...
»
تيراندازي در مسجد گوهرشاد
در سال ۱۳۲۴ق تنها چند ماهي پيش از صدور فرمان مشروطيت مشهد آماده انفجار بود. نارضايتي در فضاي خراسان و مشهد موج مي‌زد. مردم از سوي حکام و کارگزاران حکومتي براي گرفتن مالياتهاي سنگين تحت فشار بودند...
»
زمينه‌سازي لازم براي كودتاي 1299
انگليسيها، برخلاف هميشه كه معمولاً درباره نامزدهاي رياست دولت با شاه به گفت وگو مي‌نشستند و به گونه‌ای با هم به توافق مي‌رسيدند، درباره كودتا و مجريان آن نخواستند هيچ كدام از رجال ايران و حتي شخص شاه در جريان امور آن قرار...
»
استعفاي مشيرالدوله و آغاز نخست‌وزيري رضاخان
ميرزا حسن خان مشيرالدوله (حسن پيرنيا) هنگامي كه نتوانست بر زياده‌خواهي و اعمال فشارهاي وزير جنگ زورمدارش رضاخان لگام بزند، ناچار در 29 مهر 1302 در كاخ صاحبقرانيه به حضور احمد شاه رسيد و از مقام ...
»
نگاهي كوتاه به انجمنهاي نسوان در عصر مشروطه
يكي از عرصه‌هايي كه زنان ايران، حضور اجتماعي و تاريخي خود را ظاهرآ به صورت مستقل در طي نهضت مشروطه و بعد از آن به منصّه ظهور رساندند، انجمنها و تشكل‌هاي زنانه بود.اولين گروه از اين دست، انجمن آزادي زنان / Meeting free در ...
»
ادبيات عصر تجدد
ادبيات جديد ايران از دوره مشروطه آغاز مي‌شود و به تدريج گسترش مي‌يابد. مجموعه عوامل مختلف به تحولات فرهنگي عصر مشروطه مدد ميرساند. رفت و آمد نخبگان سياسي و فکري جامعه ايران از قبيل سياحان، بازرگانان، ديپلماتها...
»
جريان‌شناسي جهاد اقتصادي و تحريم کالاهاي خارجي در تاريخ معاصر ايران
همواره سلطه اقتصادي پيش زمينه سلطه سياسي و در نهايت استعمار ملتها بوده است. نمونه‌اي از اين قاعده کلي را مي توان در کشور هندوستان مشاهده کرد. کمپاني هند شرقي که نخست به منظور تجارت با هندوستان وارد...
»
مخالفت تقي‌زاده با حمله « قواي مجاهد» به طهران (1327ق)
در خيل اسناد به دست آمده از فاتحان تهران، سندي از سيد حسن تقي‌زاده در تلگرافخانه تبريز به دست آمده که به کوشش مرحوم ايرج افشار در کتاب اوراق تازه‌ياب مشروطيت چاپ رسيده است. اين سند يکي از معدود اسناد آن زمان است...
»
جمهوري‌خواهي بدفرجام (2)؛ (جمهوري‌خواهي رضاخان در شعر ميرزاده عشقي و خاطرات عين‌السلطنه)
شواهد و قراين موجود نشان مي‌داد که رضاخان و حاميان خارجي او به رغم پايان غائله جمهوري‌خواهي (دي 1302 ـ فروردين 1303) کماکان طرح انقراض قاجاريه و برکشيدن وي به سرير سلطنت را دنبال مي‌کنند. اما براي پيشبرد و عملي...
»
نشريات زنان در دوران قاجار و رضاخان
يکي از مهمترين عرصه‌هايي که زنان از همان ابتداي مشروطيت به صورت فعال در آن حضور يافتند و به مرور، خواسته يا ناخواسته، زمينه‌ساز تحول در فکر و انديشه نسبت به زن ايراني در جهت اهداف و فرهنگ غرب شدند، انتشار روزنامه و...
»
سيّد ضياءالدّين طباطبايي که بود؟
در يکي از روزهاي تابستان سال 1268 شمسي، مطابق با شهر شوال‌المکرم سال 1310 هجري قمري و ماه ژوئن سال 1889 ميلادي، از مادري شيرازي و پدري يزدي، کودکي در شيراز زاده شد که «ضياءالدّين» نام گرفت...
»
تشکيل انجمن مقدس ملي اصفهان
اين انجمن، اصليترين نهاد و مهمترين ارگان سياسي شهر و بيانگر پديدهها و تحقق بخش آرمانهاي جنبش مشروطيت اصفهان بود؛ لذا چنانچه اين نهاد در دست افرادي فاقد صلاحيت و بيتعهد يا سادهانديش...
»
تيمسار اردوبادي كيست؟
در فصلنامه تخصصي تاريخ معاصر (سال ششم، شماره 24، زمستان 1381) مصاحبهاي تحت عنوان «ساختار ارتش و ساواك و ناكارآمدي رژيم پهلوي از زبان دكتر احسان نراقي» به چاپ رسيده بود كه حاوي مطالب و گفتههاي مهمي در اين باب...
»
کوچک ِ بزرگ
ميرزا يونس رشتي معروف به ميرزا کوچک فرزند ميرزا بزرگ به سال 1298ه.ق (1257ش) در يک خانواده متوسط گيلاني ساکن استادسرا به دنيا آمد. وي نخستين سالهاي عمرش را در مدرسه حاج حسين واقع در صالح‌آباد رشت و مدرسه جامع...
»
حاجآقا نورالله و دفاع از ميراث فرهنگي
هرچند مبارزات سياسي و اجتماعي حاج آقا نورالله عليه تعديات ظل‌السلطان خود داستان بلندي دارد: ولي آنچه در اين قسمت ذکر ميکنيم، ماجراي حفظ ميراث باستاني است، که حاج آقا نورالله را در مقابل تجاوزات فرهنگي...
»
زندگي و زمانه آيتالله شهيد سيد حسن مدرس
آيتالله سيد حسن مدرس از شخصيتهاي بارز تاريخ معاصر ايران است که به دليل جايگاه ويژه‌اش در عرصه سياست و فقه نه تنها کتابهاي زيادي دربارة زندگي و انديشه‌هايش نوشته‌اند بلکه چندين فيلم نيز در اين خصوص تهيه و پخش کرده‌اند ولي ...
»
حاج آقا نورالله نجفي اصفهاني به روايت حسين مکي
قبل از اينکه به قيام حاج آقا نورالله پرداخته شود نخست بايد به شرح حال وي که يک انسان کامل بود پرداخته شود زيرا حاج آقا نورالله از آن انسانهائي بود که «ديوجانس» حکيم يوناني با چراغ به دنبال آنها گرد شهر ميگشته...
»
سلسله خوشگذراني که مملکت را ويران کرد
خاندان قاجاريه، از خانواده‌هاي بزرگ ايران بودند. ايشان، سالياني دراز بر ايران حکومت راندند. (1174-1304) و اعضاي آن از نوادگان پسري شاهزادگان قاجار بوده‌اند. دودمان قاجار در تاريخ ايران به بي‌کفايتي مشهور بوده و...
»
تاريخ صدور فرمان مشروطيت (گام به گام تا پیروزی انقلاب مشروطیت)
صدور فرمان مشروطيت را بسياري از مورخين سرآغاز دوره‌اي نوين از تاريخ ايران مي‌دانند. دوره‌اي که ايرانيان نقطه پاياني بر قدرت مطلقه شاه نهادند و رأﻱ ملت را به جايش نشاندند. امواج آن تلاطمي در جنبه‌هاي گوناگون...
»
جامعهشناسي نظام استبدادي و جامعه مستبد
حاجآقا نورالله، در تاريخ معاصر ايران مظهر روشن مبارزات مقدس ملت ايران براي دستيابي به استقلال، آزادي و نظام مبتني بر عدالت اسلامي است كه سرانجام، جان خود را فداي آزاديخواهي ملت ايران كرد. اما جفاي تاريخي كه...
»
حاج آقانورالله و مشروطه
حاجآقا نورالله به مشروطه به عنوان حکومتى بر مبناى قانون اسلام نگاه مىکند و از آن حمايت مىنمايد. او و برادرش، آقا نجفى، از جمله علماى طراز اول ايران بودند که به درخواست متحصنين قم در مهاجرت کبراى سال 1323ق. به آن بلد هجرت...
»
حاج آقا نورالله و حاج شيخ عبدالکريم حايري يزدي دو سياست و روش مکمل با يک هدف
من در واقعه قم سن زيادي نداشتم و فردي از طلاب بودم که فقط ناظر بر جريانات بوده ولي در حد خودم نيز درک مي‌کردم . يادم مي‌آيد من با طلاب و ساير علما هر وقت که آنها به دعوت آيتالله حاج آقا نورالله نجفي براي...
»
مجلس پنجم و ترفند جمهوري‌خواهي
مجلس پنجم که مقارن به قدرت رسيدن رضاخان بود و در 22 بهمن ۱۳۰۲ تشکيل شد، يکي از مهمترين ادوار مجلس شوراي ملي بود. اين مجلس با نطق محمدحسن ميرزا وليعهد افتتاح شد و پس از انجام مقدمات کار ميرزا حسين خان موتمن‌الملک
»
اندر حکايت سياق‌خوان شدن ما؛ (تقديم به استاد سيروس سعدونديان)
تا جايي که يادم مي‌آيد در تمام دوران تحصيلي مقطع کارشناسي و البته قبل از آن هيچگاه واژه سياق به گوشم نخورده بود. لازم به يادآوري است که نگارنده اين سطور تحصيلات کارشناسي خود را طي سالهاي ۱۳۶۵-۱۳۶۹...
»
نعمت‌الله نصيري
نعمت‌الله نصيري در مرداد 1289 در شهرستان سمنان متولد شد. پدرش محمد نصيري (عميدالممالک) و مادرش زرين تاج خانم نام داشت. نصيري پس از طي تحصيلات مقدماتي و عادي در اول مهر 1313 با درجه ...
»
شکست طرح جمهوري‌خواهي؛ تداوم پروژه انقراض قاجاريه
هر چند غائله جمهوري‌خواهي با پايمردي سيد حسن مدرس در مجلس و ايستادگي اقشار وسيعي از مردم کشور با ناکامي روبه‌رو شد، با اين حال چنان که مطلوب انگليسيان بود، رضاخان در مقام نخست‌وزيري از مقصود نهايي که همانا...
»
زندگي سياسي امير محمدابراهيم خان علم (شوکت‌الملک دوم) ـ طي سالهاي 1303 ـ 1323ش
دوره سوم زندگي شوکت‌الملک وجوه تمايزي با دو دوره پيشين داشت. آغاز اين دوره مقارن با انقراض سلسله قاجاريه در ايران و قدرت‌يابي رضاشاه پهلوي و تأسيس سلسله‌اي جديد در ايران بود. شوکت‌الملک تا سومين سال سلطنت...
»
مختصري از تاريخچه سينما در ايران (دوره قاجار)
هنگامي که اديسون دستگاه کينوتوسکوپ را اختراع کرد تا تصاوير متعدد را به نحوي پي‌در‌پي و سريع نشان دهد و آن را به صورت يک شيئ جنبنده در بياورد، هرگز تصور نمي‌کرد که با اين کشف انقلابي در جهان هنر نو ايجاد کند که...
»
شيخ ابراهيم زنجاني و نمايندگي مجلس سوم و غوغاي جنگ جهانگير
زنجاني در دوره سوم مجلس (17 محرم 1333 ـ 6 محرم 1334 ق) مجدداً در 17 رجب 1333 از زنجان وکيل شد و به عضويت شعبه چهارم از شعبات 6 گانه مجلس درآمد. حدود يک سال بيشتر از عمر مجلس سوم نگذشته بود که جنگ جهاني اول...
»
فعاليت مدارس فرانسوي در ايران
در بين مدارسي که توسط مسيونرهاي خارجي در ايران تأسيس شد، فرانسويان جايگاه ويژه‌اي دارند. اينان نه تنها بيشترين مدارس مذهبي را در کشورمان ايجاد کردند، بلکه فعاليت چشمگيري در توسعه فرهنگ و جذب جوانان ايراني از خود...
»
استراتژي بريتانيا در شرق سوئز و خلاء قدرت در خليج فارس (70-)1960
در 16 اکتبر ۱۹۶۴م، حزب کارگر به رهبري هارولد ويلسون در انگلستان به قدرت رسيد. از اين تاريخ، نزاع همگاني در مورد راهبرد آينده بريتانيا در حفظ نيروهاي نظامي خود در سرزمين‌هاي شرق کانال سوئز شدت بيشتري يافت...
»
سازمان زنان ايران؛ ابزار فرهنگي ـ اجتماعي حكومت شاه و نقش اشرف پهلوي
پس از انقلاب مشروطه نهادها و سازمان‌هاي جديدي عمدتاً از سوي حاكميت بنا نهاده شد كه بنا به اقتضاي اجتماعي، سياسي زمان عمل مي‌كردند. يكي از اين نهادها، جمعيت‌هاي زنان بودند. با وجود حركت‌هاي زنان در طول مبارزات مشروطه و...
»
مدارس دخترانه ايراني
تا بعد از مشروطيت مدرسه‌اي براي دختران ايجاد نشد، به عوام چنين تلقين مي‌شد که درس خواندن براي دختران لازم و جايز و پسنديده نيست و شايد شرط عفت را در زندگي کنج خانه نشستن و نداشتن سواد مي‌دانستند. ثانياً عامه مردم نظر خوبي به...
»
تکاپوهاي انجمن مخفي در نجف
انجمنهاي مخفي در مشروطيت ايران نقشي مهم برعهده داشتند. غلبه عناصر غربگرا و افراطي در انجمنهاي مخفي، اين مراکز را به کانوني جهت توطئه‌گري تبديل نمود. اهميت نجف و جايگاه علما در نهضت مشروطيت انجمنهاي مخفي و...
»
انجمن زنان صدر مشروطه؛ دستها و دسيسه‌ها
جنبش مشروطيت ايران، به لحاظ تأثيرات شگرفي که بر سياست و فرهنگ کشورمان گذاشت، نقطه عطفي در تاريخ اين سرزمين به‌شمار مي‌رود. اين جنبش تاريخ‌ساز، انرژيِِِِِِِ عظيمِ ملت مسلمان ايران را آزاد و (تحت رهبري روحانيت...
»
آموزش عمومي دختران در دوران قاجار و رضاخان
بنا به دلايل مختلف سياسي، اجتماعي و عوامل محدوديت‌زا، آموزش سواد به زنان در دوران قاجار و اوايل سلطنت رضاخان چندان رايج نبود. تنها محل آموزش و تحصيل، مکتب‌خانه‌ها بودند که دختران سهم ناچيزي از آن داشتند. مکتب‌خانه‌ها يا مختلط...
»
روايتي از 15 خرداد 1342
از واپسين سالهاي دهه 1330ش که رژيم پهلوي آشکارا دچار بحرانهاي عديده سياسي، اقتصادي و اجتماعي شد به ويژه حاميان آمريکايي آن درصدد برآمدند با انجام برخي اقدامات به اصطلاح اصلاحي مشکلات سياسي ـ اقتصادي و ...
»
شکل‌گيري جمعيت‌هاي زنان ايراني در دوران قاجاريه پس از مشروطه
در جامعه ايراني دوران قاجار، نقش اجتماعي زنان با علل و عوامل متعدد تاريخي و سياسي، مرتبط بوده است. بررسي اجمالي حيات اقتصادي، فرهنگي، مذهبي و سياسي زنان در دو مقطع پيش از اسلام و پس از اسلام اختصاص يافته است...
»
علاج، رفع احتياج از بيگانگان است - نگاهي به اقدامات اجتماعي و عامالمنفعه حاجآقا نورالله
حاج آقا نورالله براي تشويق هر چه بيشتر و گسترش کارهاي خير و عام المنفعه که در دو جهت رفاه داخلي و بينيازي از خارجي استوار بود، طي نامهاي به مرحوم حاجي صدرالمحدثين که از بزرگان وعاظ و خطيبي توانا بوده، دستور ميدهند...
»
طرح آموزش عمومي منطبق با الگوهاي آموزش جوامع غربي
از پيش از ورود اسلام به ايران آموزش و سوادآموزي زنان چندان مرسوم نبود و پس از ورود اسلام به ايران و با وجود تأکيدات تعاليم اسلامي از پيش از ورود اسلام به ايران آموزش و سوادآموزي زنان چندان مرسوم نبود بر... لزوم تعليم و تربيت انسان، بنابه
»
فرهنگ سياسي ايران در دوره انحطاط
مناسبات فکري ــ فرهنگي و سياسي ــ اجتماعي خاورميانه اسلامي در سالهاي ورود به قرن 13ه / 19م چنان به وخامت گراييد که ديگر جايگاهي براي قدرتنمايي مادي و معنوي دستگاه حکومتي هند و خلافت عثماني و ايران صفوي در عرصه نظام بين‌الملل وجود...
»
زندگينامه مذهبي و سياسي آيتالله طالقاني
مرحوم طالقاني يكي از برجسته‌ترين شخصيتهايي است كه قبل و بعد از انقلاب در راه اسلام مبارزه و خدمت كرد. وي، به گفتة امام خميني (س) دو ويژگي بارز داشت: يكي روحيه مقاومت و مخالفت با دستگاه ظلم كه از عنفوان جواني...
»
وقايع تاريخي قيام قم از قلم آيتالله پسنديده
جريان امتياز انحصاري به عرض اعلم مراجع وقت آيتالله اعظم مرحوم حاج ميرزا حسن شيرازي طاب ثراه در سامراي عراق رسيد. و معظم‌له جماديالاولي 1309 قمري مطابق آذر 1270 شمسي حکم تحريم به اين نحو صادر فرمودند: بسم الله الرحمن الرحيم...
»
ويژگي ادبيات و فرهنگ دوره پهلوي اول
بايد از هدايت نام برد که سهم عمدهاي در ادبيات عصر تجدد دارد. بخشي از داستانهاي او از قبيل علويه خانم و سگ ولگرد با الهام از نويسندگاني چون گي دو موپاسان و آنتوان چخوف و بخشي نظير سه قطره خون با الهام از آثار کافکا و...
»
لنين و ميرزا کوچک خان جنگلي
ولاديمير ايليچ اوليانوف مشهور به لنين در 22 آوريل 1870 در شهر کوچک سيمبيرسک واقع در حاشيه ولگا به دنيا آمد. او پسر دوم خانواده‌اي با سه پسر و سه دختر بود. دوران کودکي را در شهرهاي سيمبيرسک، کازان و سامارا سپري کرد...
»
مدخلي بر تاريخ معاصر ايران؛ سخنراني حجت‌الاسلام رسول جعفريان
کلمه «معاصر» به معناي «هم دوره» براي ما مفهوم است، ولي به لحاظ تطبيق، نسبي است؛ يعني نسبت به صد سال قبل، نسبت به دويست سال قبل، نسبت به عصر اتم يا نسبت به عصر پهلوي. مهم اين است که معياري داشته باشيم و...
»
مسيح اسلام؛ امام موسي صدر، روحي تازه و انديشه‌اي نو در کالبد جامعه
هشتاد و يک سال پيش شهر قم شاهد تولد مردي بود که به جرئت مي‌توان او را يکي از نوابغ و نوادر دنياي اسلام و جهان تشيع برشمرد. سيد موسي صدر فرزند سيد صدرالدين در چهاردهم خرداد 1307 در خانهاي واقع در کوچه عشقعلي...
»
طالقاني در تبعيدگاه بافت و زابل
انقلاب اسلامي مرهون زحمات مبارزان نستوهي است که براي برپايي حکومت اسلامي، به تبعيت از رهبر کبير فرزانه خود، در اين راه از هيچ کوششي فروگذار نکردند. آيتالله طالقاني، بي‌هيچ گزافه‌اي، نه تنها براي نسلهاي همزمان خود...
»
نقش مؤسسه مطالعات تاريخ معاصر ايران اندر سبب چاپ کتاب « اسناد تصويري کلات نادري و سرخس»
کتاب اسناد تصويري کلات نادري و سرخس زير نظر هيئت مؤلفان: رضا نظرآهاري؛ فرهاد تهراني؛ غلامرضا سحاب؛ رجبعلي لباف خانيکي و ميثم لباف خانيکي در زمستان 1391 به سفارش معاونت امور پژوهشي وزارت امور خارجه و توسط اداره نشر...
»
آموزشگاههاي نظامي در دورۀ قاجار
آموزش نظامي و افزايش کارايي نيروهاي نظامي و انتظامي، امري ضروري است و همواره مورد توجه حکومتها بوده است. در اوايل دوره قاجار، در جريان جنگهاي ايران و روسيه، دولتمردان ايران به ضعفهاي ...
»
از چراغ فانوس تا ويولون قرمز (برگي از تاريخ اجتماعي معاصر ايران)
روشنايي اصلي منازل روستايي با چراغهاي موسوم به «گردسوز» تامين مي‌شد و چراغهاي موسوم به «فانوس»، که هنوز هم کمابيش با همان شکل و شمايل قديمي در برخي مناطق قابل استفاده است، به دليل آنکه از ايمني بيشتري برخوردار بوده...
»
سياست عشايري رضاشاه با تاکيد بر تحولات سياسي منطقه کهگيلويه و بويراحمد
ايلات عشاير هم در درون خود و هم در رابطه با ساير ايلات و هم در رابطه با حكومت مركزي، چه در قالب مبارزه با حكومت مركزي و چه دفاع از آن در برابر تهاجم بيگانگان متمردان داخلي، شاهد حوادث تلخ و شيرين بيشماري در طول تاريخ خود...
»
نا استواري در برابر امواج ـ نکته «کليدي» ديگر در روانکاوي و رفتارسنجي زنجاني
زنجاني، فاقد جوهرهاي استوار و مقاوم بود و اين امر سبب مي‌شد که در بسياري از موارد، جهت مسير او را وزش بادها و رانش امواج تعيين کند. اين موضوع را مي‌توان، از جمله، در استعفاهاي مکرّر وي از مسئوليتها و پس گرفتن آن استعفاها...
»
پيشنهاد کتابخانه براي مجلس شوراي ملي
مجلس شوراي ملي اولين نهادي بود که بر مبناي اصول نظام مشروطيت در ايران تشکيل شد اما در دوره نخست مشکلات خاص خود را داشت که ناشي از عدم شناخت صحيح از عملکرد و جايگاه آن بود. نمايندگاني که در دوره اول...
»
مخترع ايراني مسلسل
در سالهاي پاياني حکومت و زندگي مظفرالدين شاه اجحافات، تبعيضها، اعطاي امتيازات گوناگون به خارجيها، فقر و گرسنگي، بيکاري و مهاجرت مردم به ممالک همسايه به اميد يافتن کاري که قوت لا‌يموتشان را تأمين کند و...
»
انقلاب مشروطه و زنان
با وقوع انقلاب مشروطه زنان ايراني که تا آن هنگام در فعاليتهاي سياسي و اجتماعي حضوري نداشتند، همپاي مردان از هدفهاي عمومي انقلاب پشتيباني کردند و لباس رزم بر تن کردند و با جسارت خواستار حقوق حقه ايرانيان...
»
کلياتي درباره ايران و عمان در دوره پهلوي دوم
روابط سياسي، نظامي و تجاري ايران و عمان با قدمت چندين سده، در اواخر حکومت قاجاريه به انحطاط کامل رسيد. اين رکود و فترت تا سال ۱۳۴۹ش، ادامه يافت. ضعف دولتهاي مرکزي ايران و ناتواني در حاکميت بر منطقه خليج‌فارس و...
»
احزاب دولتي و جايگاه آن در تاريخ معاصر ايران ۲
فکر ايجاد حزب دولتي در عصر پهفوي دوم، پس از کودتاي 28 مرداد ۱۳۳۲ش و ايجاد حکومت مطلقه محمدرضا شاه در ايران شکل گرفت. قصد حکومت از تشکيل چنين احزابي، در دست گرفتن نبض فعاليتهاي سياسي جامعه و پر کردن خلاء ناشي از نبودن...
»
مهد عليا شخصيتي در پرده ابهام
ملك جهان خانم دختر محمدقاسم خان قاجار پسر سليمان خان اعتضادالدوله، داييزاده آقامحمد خان قاجار از زنان مشهور تاريخ معاصر ايران است كه در عصر خويش از قدرت و نفوذ فراواني برخوردار بود. او در سال 1220ق ديده به جهان گشود و...
»
گشايش اولين مجلس شوراي ملي ايران 15 مهر 1285ش
فرمان مشروطيت در 14 مرداد 1285ش/ 14 جمادي الثاني 1324/ 5 اوت 1906م صادر شد. براساس آن مردم رخصت يافتند مجلسي مرکب از نمايندگان منتخبشان را براي مشاوره در امور مهم مملکتي و نظارت بر کار وزرا ...
»
به توپ بستن مجلس ، 2 تير 1287ش.
مجلس شوراي ملي ايران در دوم تير ماه ۱۲۸۷ش پس از درگيري مسلحانه ميان نيروهاي وفادار به محمدعلي شاه و اعضاي انجمنها تعطيل شد. عمر مجلس اول كمتر از دو سال بود و بيشتر وقت آن صرف حل و فصل اختلافات جزئي شد ...
»
قتل محمدتقي خان پسيان
در سال 1309 هجري قمري در محله سرخاب تبريز طفلي پا به عرصه وجود نهاد كه محمدتقي ناميده شد. پدرش ياور محمدباقر خان پسيان از ايلات كرد منطقه و مادرش فاطمه سلطان عزت‌الحاجيه از همان كودكي در تربيت فرزند كوشيدند...
»
زمينه‌هاي شکل‌گيري شخصيت سياسي اسدالله علم
هنوز بيش از سه ماه از درگذشت محمدابراهيم خان علم سپري نشده بود که در اسفند سال 1323ش/1944م طي حکمي اسدالله علم، فرزند محمدابراهيم، که کمتر از 25 سال سن داشت، از سوي شاه به عنوان پيشخدمت مخصوص...
»
گزارشي درباره قتل محمد فرخي يزدي
محمد فرخی یزدی شاعر بلندمرتبه و آزادیخواه ایران در سال 1267ش در یزد متولد شد و در 24 مهر ماه 1318ش در بیمارستان زندان موقت شهربانی به قتل رسید. پیش از او بسیاری از رجال، سیاستمداران و آزادیخواهان برجسته...
»
17 دي ماه 1356
روزنامه اطلاعات 17 دي ماه 1356 كه بر پيشخان روزنامه‌فروشيها ظاهر شد، خشم مردم را برانگيخت. سبب آن درج مقاله‌اي اهانت‌آميز بود به امام خميني با عنوان «ايران و استعمار سرخ و سياه » كه در ذيل آن امضاي مستعار...
»
روند كشف حجاب در تاريخ معاصر
ساختار طبيعي فلات ايران در طول اعصار تاريخي اين مرز و بوم و مركزيتي كه به دليل داشتن پل ارتباطي بين شرق و غرب عالم داشت باعث شد كه اين سرزمين ساليان سال در معرض يورش و تهاجمات اقوام و ملل ...
»
آشنايي و ازدواج فرح ديبا و محمدرضا پهلوي
زندگاني فرح ديبا همسر سوم محمدرضا پهلوي كه بي شباهت به زندگاني سيندرلا قهرمان داستاني والت ديسني نبود در 22 مهر ماه 1317ش در بيمارستان آمريكاييان تهران آغاز شد. پدرش سهراب ديبا از خانواده‌هاي بزرگ آذربايجان و مادرش فريده قطبي از ...
»
چهل سال خبرنگاري، نيم نگاهي به نقش يوسف مازندي در حاكميت پهلوي دوم
نام « يوسف مازندي» شايد براي شماري از پژوهندگان تاريخ معاصر ايران ناآشنا باشد، ليک براي رجال سياسي و فرهنگي و به ويژه روزنامه‌نگاران عصر « واپسين پهلويِ» بر مسند قدرت، چهره شناخته‌شده‌اي است. مازندي در فراز و فرود پر تلاطم...
»
گزارشي درباره قتل سيد حسن مدرس
آيتالله سيدحسن مدرس نام‌آورترين روحاني مشروطه‌طلب و آزاديخواه؛ پس از سالها مبارزه در راه حفظ و گسترش دستاوردهاي انقلاب مشروطيت ايران كه مهمترين آن حضور در چند دوره مجلس شوراي ملي و در همان حال مخالفت با...
»
دختران محمدرضا شاه
محمدرضا شاه پهلوي در خلال ازدواجهاي خود داراي 3 دختر به نامهاي شهناز، فرحناز و ليلا شد. شهناز از ازدواج اول او و فرحناز و ليلا از ازدواج سوم او بودند.آنها به دليل سن و سال پايين و حضور عمه‌هاي قدرتمند چندان مجالي براي عرض...
»
واقعه 15 خرداد از منظر سپهبد مبصّر
با وجود گذشت 42 سال از واقعه قيام 15 خرداد ۱۳۴۲و به رغم نگارش كتابها و مقالات چندي درباره اين خيزش مردمي، همچنان ابعاد گوناگون اين رخداد به طور شايسته واكاوي نشده است. در اين نوشته برخلاف تحليلهاي مرسوم، از منظر...
»
ايران و قدرتهاي بزرگ در آستانه جنگ جهاني اول
از آنجا كه شناخت واكنش جامعه ايران در برابر قدرتهاي متخاصم در سالهاي جنگ جهاني اول، با شناخت اهداف، سياستها و مطامع دولتهاي مزبور پيوند مستقيم دارد، در اين گفتار كوشش مي‌شود تا به شيوه‌اي گذرا بر ماهيت و نوع...
»
نقش اماكن مقدسه در معارضات سياسي عصر قاجار
بشر از همان آغاز خلقت در پي يافتن سؤالات بيشمار در جهان هستي، همواره به دنبال منجي و حامي ميگشت كه او را در شرايط حاد حمايت كند و از تنهايي و خطر نجات دهد. اين جست وجو در سرتاسر تاريخ پرنشيب و فراز ايران زمين ادامه داشت و ايرانيان به دنبال ...
»
خانه ظلم ويران باد؛ تحليل « مدرس» از مهاجرت ايرانيان به خارج
مقوله « مهاجرت» و معضل « فرار مغزها و سرمايه‌ها» به خارج از كشور بحراني نابهنجار و ملي است كه از دهها سال پيش ميهنمان با آن مواجه است. مهاجرت، پديده‌اي چند وجهي است كه بايد نگراني و اهتمام همه ايرانيان علاقه‌مند به اين مرز ...
»
قتل تيمورتاش
عبدالحسين تيمورتاش فرزند کريمداد نرديني بجنوردي (معززالملک، امير منظم) ملقب به معززالملک و سردار معظم خراساني در سال 1258 شمسي در نردين از توابع خراسان متولد شد. وي پس از تحصيلات مقدماتي در زادگاه خود ...
»
بازداشت گروهي از رجال كشور پس از كودتاي سوم اسفند 1299
در آستانه كودتا سيدضياءالدين طباطبايي فهرستي از اسامي دهها تن از رجال كشور را در اختيار رضاخان ميرپنج قرار داد تا بلافاصله پس از انجام كودتا دستگير و زنداني شوند. بدين ترتيب مدت كوتاهي پس از كودتا و از واپسين ساعات...
»
پيشينه فرح ديبا
فرح ديبا همسر سوم محمدرضا شاه پهلوي در 22 مهرماه 1317ش در بيمارستان آمريكاييان تهران ديده به جهان گشود. پدرش سهراب ديبا از خانواده هاي بزرگ آذربايجان و مادرش فريده قطبي از خاندان هاي قديمي گيلان بود. جد پدري فرح ...
»
سوء قصد (ترور) نافرجام به آيت الله سيدحسن مدرس؛ (٧ آبان 1305)
بدون ترديد سيد حسن مدرس در ميان مخالفان سياسي رضاخان سردار سپه و پادشاه بعدي جايگاه نخست را دارد و به خاطر همين مخالفت‌خواني‌هاي صريح و بي پرده نيز بارها از سوي عوامل و مأموران رضاخان مورد تهديد، ضرب و شتم و ...
»
ناپديد شدن امام موسي صدر (9 شهريور 1357)
امام موسي صدر رهبر شيعيان لبنان در 9 شهريور 1357 در خاک ليبي ناپديد شده و تاکنون هيچ گونه اثري از ايشان ديده نشده است. امام موسي صدر که به همراه شيخ محمد يعقوب و استاد عباس بدرالدين بنابه دعوت معمر قذافي ...
»
نزاع متشرعه و شيخيه در كرمان
در سال 1323ق در زمان حکومت عزيزالله ميرزا ظفرالسلطنه بر کرمان شورشي به وقوع پيوست که از جمله جرقه‌هاي اوليه انقلاب مشروطه به شمار مي‌آيد. اعتراض به حوادث کرمان زمينه مناسبي براي اتحاد روحانيون...
»
تماميت ارضي ايران؛ ميرزا حسين خان سپهسالار و بحرين
حاج ميرزا حسين خان مشيرالدوله سپهسالار، فرزند ميرزا نبي خان امير ديوان قزويني، در سال 1243هـ.ق به دنيا آمد. در آغاز سلطنت ناصرالدين شاه، ميرزا نبي خان تصميم گرفت که دو فرزند خود يعني ميرزا حسين خان و ميرزا يحيي خان را ...
»
تصويب قانون متحدالشكل كردن لباس
قانون متحدالشكل شدن لباس در 4 دي 1307 در مجلس شوراي ملي دوره ششم به تصويب نمايندگان رسيد. قبل از تصويب اين قانون رضا شاه به تأسي از كشور همسايه تركيه اقداماتي براي متحدالشكل كردن...
»
مخالفت مردمي با جمهوري خواهي قلابي رضاخان
در روز 28 اسفند 1302 بيش از هشت هزار تن از مردم تهران در مسجد شاه جمع شده بودند تا مراتب مخالفت خود را با جريان جمهوري‌خواهي بي اصالت و خلاف قاعده رضاخاني اعلام کنند. از اواخر پاييز و اوايل زمستان سال 1302 رضاخان سردار سپه نخست‌وزير وقت ...
»
مروري بر زندگينامه امام خميني (س) در چهار دوره : از ولادت تا رحلت 1281- 1368
امام خميني (س) در روز بيستم جمادي‌الثاني روز كوثر ولادت فاطمه زهرا (س) 1321ق/ 1281ش، در خانواده‌اي از اهل علم و مبارزه و تقوا و هجرت ديده به جهان گشود و در پنج ماهگي، پدرش آقا مصطفي به جرم حمايت از مظلومين ...
»
انجمنهاي سياسي زنان در عصر مشروطه
انقلاب مشروطيت ايران به عنوان يكي از بزرگترين انقلابات سياسي عصر خويش تأثيرات شگرفي بر حيات اجتماعي زنان ايران زمين بر جاي نهاد و آنان را متحول ساخت. گرچه زنان در عرصه هاي انقلاب به صورت همراهي ...
»
افسانه! حمايت دولت آمريکا از انقلاب مشروطيت ايران
بنجامين اولين وزير مختار آمريکا در تهران، به رغم تمام تظاهري که به علايق حقوق بشري و غيرسودجويانه آمريکا در ايران و ديگر نقاط جهان مي‌کرد، وقتي فهميد حکومت ايران سخت گرفتار سياستهاي تجاوزکارانه دو کشور انگلستان و روسيه...
»
مروري كوتاه بر نقش انجمنهاي مشروطه
در آستانه مشروطیت تعداد اندکی از انجمنهای مخفی و نیمه مخفی فعالیت خود را آغاز کردند. بعد از صدور فرمان مشروطه و تأسیس مجلس، انجمنها فعالیت خود را علنی کردند و تعداد آنها از صد گذشت. رشد سریع انجمنها که برخی...
»
مجلس و پادشاهي رضاخان سردار سپه
کودتاي انگليسي سوم حوت 1299 ش که منجر به قدرت گرفتن افسر ساده‌اي به نام رضاخان مير پنج شد، فصل جديدي را در تاريخ معاصر ايران گشود و مجلس مشروطه را به صورت ابزاري در دست نظاميان بدل ساخت. به طوري که...
»
طنز چيست؟
چند سال پيش در يك مصاحبه، ضمن بحث از داستان تراژيك و كميك، اشاره به اين مطلب داشتم كه : در تراژدي، قهرمانها فراتر از واقعيت مطرح مي‌شوند و در كمدي، فروتر از واقعيت با الهام از همين سخن مي‌توان گفت ...
»
مجلس «حافظ الصحه» يا قدمهاي اوليه براي پايه‌گذاري وزارت بهداشت و درمان در ايران
به منظور پيشگيري از بروز و جلوگيري از شيوع امراض مسري مانند وبا، طاعون و آبله از اوايل سال 1298 هجري قمري، انجمني به نام «مجلس حافظ الصحه» وابسته به مدرسه دارالفنون قدم به عرصه حيات گذاشته و در...
PDF Format
»
سيد مجتبي نواب صفوي
سيد مجتبي ميرلوحي معروف به نواب صفوي (1303ش ـ 1334ش)، از روحانيون مبارز و رهبر جمعيت «فدائيان اسلام» در خيابان خاني آباد تهران در خانواده‌اي روحاني متولد شد. نسب وي از جانب مادر به دودمان صفويه، و از طرف پدر به ...
»
سرتيپ علي اکبر درخشاني
سرتيپ علي اکبر درخشاني در سال 1274 در تهران متولد شد. پدر وي علينقي خان کنگرلو از خانواده هاي مهاجر قفقازي و از افسران بريگاد قزاق بود. درخشاني تحصيلات خود را از مکتب خانه آغاز کرد و سپس وارد مدرسه ...
»
عبدالله انتظام وزيري
عبدالله انتظام وزيري، فرزند ميرزا سيد محمّدخان ملقب به انتظام‌السلطنه، از رجال معروف دوره قاجار و از نوادگان ميرزا عيسي وزير تفرشي معروف به وزير بود. عبدالله و برادرش نصرالله، در عرصۀ سياسي ايران در دوران معاصر حضور چشمگيري...
»
سيد فاضل احمدي کاشاني
احمدي کاشاني، سيد فاضل ؛ فرزند حاج سيد صدرالدين، متولد ۱۲۶۹ شمسي. داراي تحصيلات قديم حدود اجتهاد، روحاني و نماينده دوره‌هاي 3و4 از شاهرود (در واقعه کودتاي 1299 شمسي از وکالت مجلس استعفا داد.) وي ...
»
جلال عبده
جلال عبده، فرزند شيخ محمّد عبده در سال 1288ش در تهران در خانواده‌اي مذهبي و فرهنگي به دنيا آمد. پس از تحصيلات ابتدايي در مدرسه فردوسي و شرف مظفري، تحصيلات متوسطه را در دارالفنون به پايان رساند و پس از آن وارد مدرسه عالي حقوق و...
»
حسن افشار
حسن افشار فرزند دکتر علي افشار در 1293 خورشيدي در تهران به دنيا آمد. تحصيلات ابتدايي و متوسطه را در مدرسه فردوسي و ثروت تهران به پايان رسانيد. در سال 1311 به مدرسه عالي حقوق رفت و با ارائه پايان نامه اي تحت عنوان "عقد هبه" موفق به دريافت...
»
ابوالقاسم نجم (نجم الملک)
ابوالقاسم نجم ملقب به نجم الملک فرزند محمود در 21 ارديبهشت 1271 در تهران پا به عرصه وجود نهاد. تحصيلات مقدماتي و متوسطه را در تهران آموخت و مدتي نيز صرف و نحو ادبيات فارسي وعربي، رياضيات و نجوم را فراگرفت...
»
سرلشکر عزيزالله ضرغامي
عزيزالله ضرغامي (۱۲۶۳- ۱۳۵۷ تهران) از امراء مورد توجه رضاشاه و مدتها رئيس ستاد ارتش در آن دوره بود. پدرش "حسين پاشاخان ضرغام‌السلطنه شقاقي " از سران ايل شقاقي بود. در جواني وارد مدرسه قزاقخانه شد و...
»
قوام‌السلطنه در دوران پهلوي
احمد قوام ملقب به قوام‌السلطنه (۱۳۳۴ـ ۱۲۵۲ش) پسر ميرزا ابراهيم معتمدالسلطنه برادر وثوق‌الدوله از رجال معروف تاريخ معاصر ايران علي‌الخصوص عصر پهلوي است. او تحصيلات مقدماتي را به اتفاق برادرش حسن ...
»
مهدي آذر
مهدي آذر (1280-1373ه.ش.) استاد دانشگاه و دولتمرد ايراني؛ در مشهد، تهران و فرانسه تحصيل کرد. در دانشکده پزشکي دانشگاه تهران سمت استادي يافت. در زمان نخست‌وزيري دکتر مصدق وزير فرهنگ شد. دکتر آذر علاوه بر حرفه پزشکي...
»
هري ترومن
ترومن سي و سومين رئيس جمهور آمريكا در 8 مه 1884 در منطقه لامار از ايالت ميسيوري در خانواده اي فقير و كشاورز به دنيا آمد. او بزرگترين فرزند جان آندرسون ترومن و مارتا آلن يانگ ترومن بود. در 6 سالگي او و...
»
سردار فاخر حكمت
رضا حكمت فرزند حاج حسام الدين شيرازي معروف به سردار فاخر در سال 1269ش در تهران ديده به جهان گشود. تحصيلات اوليه و مقدماتي خود را در مدرسه علميه تهران كه تحت مديريت مخبرالسلطنه هدايت بود به پايان برد. و...
»
هلاکو رامبد
هلاکو رامبد (1298ش. تهران - 1386ش. نانسي فرانسه) فرزند محمدحسين سالار اسعد تالشي، نوه نصرت‌الله خان عميدالسلطنه (سردار امجد تالشي)، حاکم معروف در زمان قاجاريه، و نوه دختري محمود احتشام‌السلطنه مي‌باشد. در پرتو توجهات پدر...
»
آيتالله محمدرضا مهدوي کني
محمدرضا مهدوي کني (باقري) در 14 مرداد 1310 در روستاي کن از توابع تهران به دنيا آمد. پدرش اسدالله و مادرش فاطمه نام داشت. پدر وي کشاورزي بود که گه‌گاه نيز به کار بازار مي‌پرداخت. وي تحصيلات دوره دبستان را در کن گذراند و...
»
اميراصلان افشار قاسملو
دکتر اميراصلان افشار قاسملو در سال 1292 در تهران متولد شد. پدرش جان محمدخان امير مسعود و مادرش امير بانو (طلعت الملوک) بودند. جان محمدخان اميرمسعود از نظاميان دوره رضا شاه بود که تا مقام سرهنگي رسيد وي فرزند...
»
مرغ سحر در تبعيد
محمدتقي بهار شاعر، نويسنده، روزنامه نگار، سياستمدار و يکي از برجسته‌ترين شخصيتهاي ادبي اين مرز و بوم در سال ۱۳۰۴ قمري مقارن با ۱۲۶۵ شمسي در مشهد ديده به جهان گشود. او که فرزند ميرزا محمدکاظم متخلص به ...
»
حاج آقا نورالله اصفهاني
حاج آقا نورالله اصفهاني (مهدي) فرزند شيخ محمدباقر نجفي و نوۀ دختري سيد صدرالدين عاملي در سال ۱۲۷۸ ق در اصفهان ديده به جهان گشود. وي پس از آموختن مقدمات علوم ديني راهي عتبات عاليات شد و تا سال ۱۳۰۴ ق به ...
»
مجيد آهي
مجيد آهي در سال 1265 خورشيدي در تهران تولد يافت. وي فرزند ميرزا ابوالقاسم خان آهي، مترجم سفارت روسيه در تهران، و نوه ميرزا مجيد، شوهر خواهر ميرزا حسينعلي نوري (بهاءالله) بود. تحصيلات ابتدايي را در مدرسه فرهنگ...
»
عبدالکريم ايادي
عبدالکريم ايادي فرزند محمدتقي در سال 1286 در تهران متولد شد. پدر وي از رهبران برجسته بهائي در ايران و جزء افراد نزديک عباس افندي به شمار مي رفت. ايادي در فرانسه ابتدا دانشجوي دامپزشکي بود. پس از مدتي تغيير...
»
ميرزا حسن خان مستوفي‌الممالک
ميرزا حسن خان مستوفي‌الممالک آشتياني سوم پسر ميرزا يوسف مستوفي‌الممالک – صدراعظم ناصرالدين شاه – متولد 1292 ق در تهران. مقام و لقب مستوفي‌الممالکي (وزير دارائي) بيش از يک قرن در خاندان او ...
»
آيت الله علي‌اکبر هاشمي رفسنجاني
علي‌اکبر هاشمي رفسنجاني فرزند حاج ميرزا علي در سال 1313 در يکي از روستاهاي رفسنجان به نام بهرمان در خانواده‌اي متدين و کشاورز به دنيا آمد. تحصيلات ابتدايي را در زادگاه خود سپري کرد و در سن 14 سالگي براي تحصيل در...
»
مظفر اعلم
وي پنجمين فرزند ذکور معتمدالوزاره ملقب به سالارمظفر و سردار انتصار بود که در سال ۱۲۶۱ش در قفقاز به دنيا آمد. تحصيلات ابتدايي و متوسطه خود را در عثماني و تکميلي آن را در مدرسه حربيه سن سير فرانسه در رشته...
»
آيتالله حسين نوري همداني
آيتالله حسين نوري همداني در سال ۱۳۰۴ در خانواده‌اي مذهبي و روحاني، در شهر همدان به دنيا آمد. پدرش حجت الاسلام والمسلمين حاج شيخ ابراهيم نوري همداني از علماي همدان، هم هجرۀ آيتالله العظمي آخوند ...
»
حجت‌الاسلام دکتر محمدجواد باهنر
محمدجواد باهنر در سال 1312 در شهر کرمان چشم به جهان گشود. در پنج سالگي به مکتبخانه‌اي سپرده شد و پس از اتمام دوره ابتدايي، در نوجواني به تحصيل علوم ديني در مدرسه معصوميه پرداخت و همزمان تحصيل علوم جديد را نيز آغاز نمود...
»
محمد عبدالرحمن علي‌نيا اوزي
مرحوم استاد محمد عبدالرحمن علي‌نيا اوزي در سال 1305 در بندر لنگه در خانوادۀ متوسطي به دنيا آمد. جد بزرگ وي ملقب به ملاعلي از مدينه مهاجرت کرد و با استادش شيخ حسن مدني در جنوب فارس و در بندر نخيلو ساکن ...
»
حسين قدس نخعي
حسين قدس نخعي، فرزند علي اکبرخان نخعي، در سال 1273ش/ 1894م، در تهران به دنيا آمد. وي، تحصيلات ابتدايي را در مدرسه اقدسيه تهران فرا گرفت. سپس براي ادامه تحصيل به مدارس ايران و آلمان، علوم سياسي و دارالفنون در تهران...
»
اشرف‌الملوك اميني (فخرالدوله)
اشرف‌الملوك دختر مظفرالدين شاه و سرورالسلطنه از زنان مشهور تاريخ معاصر ايران بود. او در سال ۱۲۶۲ق در تبريز به دنيا آمد و تحصيلات خود را در مكتبخانه تبريز به انجام رساند. در سن 14 سالگي به عقد محسن‌خان پسر...
»
اردشير جي ريپورتر
اردشيرجي پسر ايدلجي پسر شاپور در 31 مرداد 1244ش/ 22 اوت 1865م در خانواده‌اي زرتشتي ايراني تبار در بمبئي به دنيا آمد. پدر و پدر بزرگ او از گزارشگران روزنامه انگليسي تايمز در بمبئي بودند. اردشير پس از گذراندن...
»
شيخ حبيب الله ذوالفنون
حبيب الله سلطان آبادي عراقي معروف و مشهور به شيخ حبيب الله ذوالفنون منجم و مستخرج تقويم، که در عرصه ادبيات، رياضيات و تفسير قرآن نيز عالم متبحر و کم نظيري بود، در سوم دي ماه۱۳۲۶ ...
»
عبدالحسين تيمورتاش
عبدالحسين تيمورتاش ملقب به معززالملک و سردار معظم خراساني فرزند کريمداد خان امير منظم در حدود سال 1260 شمسي در بجنورد چشم به جهان گشود. بعد از گذراندن دوره مقدماتي تحصيلات و يادگيري سوارکاري ...
»
آيتالله محمدمهدي رباني املشي
آيتالله محمدمهدي رباني املشي رانکوهي در 15 شعبان 1313 در قم متولد شد. پدرش عبدالمکارم رباني املشي روحاني مقيم قم، اهل املش گيلان بود و در نهايت زهد و قناعت مي‌زيست. تحصيلات ابتدايي را در آن شهر ...
»
منوچهر آگاه
منوچهر آگاه (1309-1391ش.) در رفسنجان متولد شد. بعد از گذراندن تحصيلات ابتدايي و متوسطه جهت ادامه تحصيل به انگلستان رفت و دكتراي خود را در رشته اقتصاد از دانشگاه آكسفورد اخذ نمود. وي در سال 1318...
»
غلامرضا باهر (و قيام 19 دي 1356 مردم قم)
غلامرضا باهر، فرزند عبدالحسين، اول تير ۱۳۷۰، در محله «بدوخانه» معروف به «چهار مردان» شهر مذهبي قم متولد شد. از سه سالگي همراه خانواده به محله «ميدان مير» نقل مکان يافت. تحصيلات ابتدايي و متوسطه را...
»
آيتالله سيد ابوالحسن اصفهاني
آيتالله سيد ابوالحسن اصفهاني مرجع تقليد شيعيان جهان و رئيس حوزه علميه نجف در سال 1284 ق در روستاي مديسه از توابع لنجان اصفهان به دنيا آمد. پدرش سيد محمد متولد کربلا و مدفون در خوانسار است. سيد ابوالحسن ...
»
نلسون ماندلا
نام اصلي کسي که بسياري از مردم آفريقاي جنوبي به نشانهٔ احترام او را مخولو (پدربزرگ) صدا مي‌زنند، روليهلاهلا بود. نلسون روليهلا ماندلا متولد 26 تير 1297 برابر با 18 ژوئيه 1918 مي‌باشد. پدرش رئيس قبيله بود...
»
استالين
يوسف ويساريونويچ جوگا شويلي، سیاستمدار و رهبر حزب کمونیست شوروی سابق، سال 1879 در گوری واقع در گرجستان به دنیا آمد. پدر وی کفاش بود. او تحصيلات خود را در
مدرسه مذهبي تفليس گذراند و در سال ۱۸۹۸ ...
»
سيد جلال‌الدين تهراني: رئيس شوراي سلطنت
سيد جلال‌الدين تهراني در 1272 در تهران به دنيا آمد. پدرش سيد علي شيخ‌الاسلام مرندي از علما و رجال ديني بود. سيد جلال مدتي در مدرسه تربيت درس خواند سپس در مدرسه سپهسالار به تحصيل علوم ديني ...
»
عبدالحسين هژير
عبدالحسين هژير در سال 1280 شمسي در تهران متولد شد. تحصيلات ابتدايي را در مدرسه مظفري بپايان برد. چندي در دارالفنون درس خواند. سپس به مدرسه علوم سياسي رفت و در سال 1298 از مدرسه علوم سياسي ديپلم گرفت. ...
»
خليل ملکي
خليل ملکي فرزند حاج ميرزا فتحعلي در سال 1280 در تبريز به دنيا آمد. پس از گذراندن تحصيلات ابتدايي و متوسطه راهي تهران شد و تحصيلاتش را در مدرسه صنعتي آلمانيها ادامه داد. سال 1307 با دانشجويان اعزامي ...
»
نگاهي گذرا به زندگي و زمانه امير نظام گروسي
حسنعلي خان امير نظام گروسي از مردان نيکنام عهد ناصري و جزء رجال کارآمد و لايق ايران در دوره قاجاريه به شمار مي‌رود، او مردي کاردان، با کفايت و علاقه‌مند به ترقي و اصلاح جامعه بود و در طول 64 سال داشتن مصدر خدمات مهم کشوري از هيچ کوششي...
»
خسرو روزبه
خسرو روزبه فرزند دوم ضياء لشکر در سال 1303 در شهر ملاير به دنيا آمد. تحصيلات ابتدايي را در مدرسه آمريکايي ملاير و تحصيلات متوسطه را در همدان به پايان برد. سپس در دانشکدۀ افسري در رشته توپخانه و در دانشکده فني از رشته مکانيک فارغ التحصيل شد ...
»
آيتالله سيد محمود طالقاني
سيد محمود طالقاني از علما، مفسران و فعالان سياسي ايران، فرزند عالم وارسته آيتالله سيد ابوالحسن طالقاني از علماي نامدار تهران در روز شنبه چهارم ربيع‌الاول 1329 قمري برابر با 1290 شمسي در روستاي گليرد ...
»
برژينسکي
زبيگنيو برژينسکي Brezinsky Zbigniew از دولتمردان و تحليلگران سياسي آمريکا در سال 1928 در ورشو (لهستان) به دنيا آمد. مدارک کارشناسي و کارشناسي ارشد خود را در سالهاي 1949و 1950 در رشته علوم سياسي...
»
سپهبد ناصر مقدم (آخرين رئيس ساواک)
ناصر مقدم فرزند يعقوب در سال 1297 متولد شد، تحصيلات نظامي خود را در دانشکده افسري و دانشگاه جنگ و فرماندهي عالي و ستاد مشترک به پايان رسانيد و علاوه بر تحصيلات نظامي در رشته حقوق از دانشگاه تهران ...
»
احمد اخگر
احمد فرسيو، مشهور و متخلص به اخگر لاريجاني، در سال ۱۲۶۷ خورشيدي در تهران ديده به جهان گشود. پدرش، حاجي ميرزا ابراهيم آملي معروف به ملاباشي از روحانيون مطلع و مجتهد بود که علاوه بر معلمي، کتابدار مدرسه سپهسالار...
»
فريدون کشاورز
دکتر فريدون کشاورز از پايه‌گذاران اوليه حزب توده ايران، فرزند محمد وکيل‌التجار يزدي، در سال 1286، در گيلان متولد شد. تحصيلات ابتدايي خود را در دبستان احمدي رشت به پايان رساند. پس از اخذ ديپلم از مدرسه دارالفنون، عازم اروپا...
»
سليمان ميرزا اسکندري
سليمان ميرزا در سال 1242 در تهران متولد شد. برخي تاريخ تولد او را سالهاي 1241، 1255، 1256 نيز آورده‌اند. او پسر محسن ميرزا کفيل‌الدوله و او فرزند محمدطاهر ميرزا است که کتاب سه تفنگدار الکساندر دوما را به فارسي...
»
عليقلي اردلان
عليقلي اردلان در 5 بهمن ۱۲۷۸ در تهران تولد يافت. پدرش حاج ابوالحسن فخرالملک از خانواده‌هاي قديمي کردستان و از رجال عصر ناصري و مظفري و مادرش، عباسه، معروف به حاجيه واليه، دختر شاهزاده عبدالصمد ميرزا...
»
ابوالحسن ابتهاج
ابوالحسن ابتهاج در 8 آذر ۱۲۷۸ شمسي در رشت متولد شد. پدرش ابراهيم، ملقب به "ابتهاج‌الملک"، اهل گرکان و بزرگترين مالک گيلان و مادرش فاطمه اهل رشت بود. دوران طفوليت را در رشت سپري کرد و تحصيلات ابتدايي...
»
خليل اسفندياري بختياري
خليل اسفندياري بختياري پدر ثريا بختياري از ملکه‌هاي ايران در زمان دودمان پهلوي، فرزند چهارم اسفنديارخان پسر حسينقلي خان ايلخاني بختياري بود. وي در شاه‌نشين مالمير شهر ايذه کنوني که در آن زمان مرکز حکومت...
»
لرد جورج ناتانيل کرزن
لرد جورج ناتانيل کرزن (Curzon. G.N.)، از سیاستمداران و رجال معروف بیست و پنج سال اول قرن بیستم در بریتانیا، ایران‌شناس انگلیسی در سال 1859در «بی شایر» انگلستان متولد شد. پدرش از اسقفهای نامدار بود...
»
حسين مکي
حسين مکي فرزند باقر ميبدي، در 1290 در ميبد يزد متولد شد. تحصيلات ابتدايي را در
مدرسه سلطاني و دوره متوسطه را در دارالمعلمين و
مدرسه معرفت تا کلاس دهم گذراند. سپس به شهر يزد رفت و به پيشنهاد رئيس فرهنگ يزد ...
»
دکتر باقر عاقلي
دکتر باقر عاقلي مورخ، روزنامه‌نگار و پژوهشگر در سال 1308 در قزوين چشم به جهان گشود. پدرش حاج شيخ محمد فقيه از روحانيون و مجتهدين برجسته قزوين بود. وي دوره ابتدايي را در دبستان فرهنگ و متوسطه را در دبيرستان پهلوي...
»
اردشير (آرداشس) آوانسيان
اردشير (آرداشس) آوانسيان فرزند آوانس و مونيا در سال 1284ش در شهر رشت ديده به جهان گشود، پيشه پدرش ارابه‌راني و بارکشي در راه رشت ـ انزلي بود. او در سال 1290 در شهر رشت وارد مدرسه ارامنه شد، در سال 1296 به...
PDF Format
»
حسن ارفع (سرلشکر)
حسن ارفع، فرزند ميرزا رضا خان (ملقب به ارفع‌الدوله) و مل لود ميلاد جردوس در سال ۱۲۷۴ه.ش در شهر تفليس گرجستان به‌دنيا آمد. مادرش از جانب پدر، انگليسي و از جانب مادر روسي بود، اما اجداد پدري ارفع از خانواده‌هاي ايراني...
»
علي ابوالحسني (منذر)
حجت‌الاسلام والمسلمين دکتر علي ابوالحسني (منذر) نويسنده و پژوهشگر معاصر در 22 آذر ۱۳۳۴ در تهران در خانواده‌اي روحاني پا به عرصه وجود نهاد. پدرش حاج شيخ محمد از روحانيون وارسته و خدوم به شمار مي‌رفت. وي پس از اتمام...
»
آيتالله سيد محمد عزالدين حسيني زنجاني
حضرت آيتالله حاج سيد محمد عزالدين حسيني زنجاني در سال 1300 شمسي در خانداني روحاني در شهر زنجان پا به عرصه وجود نهاد و تحت نظارت پدر بزرگوارش حاج ميرزا محمود حسيني زنجاني، مشهور به امام جمعه زنجان، که از علما و فقهاي...
»
محمود مرتضايي‌فر
محمود مرتضايي‌فر بنيانگذار تکبير بعد از انقلاب بود و «الله اکبر»هاي او در بدو ورود امام خميني (ره) در خاطره‌هاي انقلابيون ماندگار شد. وي بعدها به واسطه حضورش در تريبون نماز جمعه به «وزير شعار» معروف شد...
»
محمد گلبن
محمد رحيمي متخلص به گلبن، در سال 1314 هـ.ش. در قريه کهياز از توابع اردستان متولد شد. وي نويسنده، پژوهشگر و فهرست‌نگار بود. پدرش غلامحسين رحيمي از کارگزاران اسدالسلطنه نائيني بود که براي سرپرستي...
»
حجت‌الاسلام حاج ميرزا ابوتراب شهيدي قزويني
حجت‌الاسلام حاج ميرزا ابوتراب شهيدي قزويني فرزند آيتالله حاج ميرزا ابوالقاسم شهيدي و نوه آيتالله العظمي حاج محمدتقي برغاني معروف به شهيد ثالث در سال 1287ق در قزوين متولد شد. ميرزا ابوتراب پس از گذراندن...
»
امان‌الله اردلان
امان‌الله اردلان ملقب به حاج عزالممالک فرزند ابوالحسن فخرالملک در سال ۱۲۶۳ شمسي در تهران ديده به جهان گشود. مادرش عباسه خانم ملقب به حاجيه واليه، دختر عبدالصمد ميرزا عزالدوله فرزند محمد شاه قاجار بود. وي تحصيلات...
»
اکبر گودرزي
اکبر گودرزي، رهبر گروه فرقان، در سال 1335 و به اعتبار شناسنامه‌اش در سال 1338 در روستاي دوزان از توابع اليگودرز به دنيا آمد. پدرش حسن چوپان نام داشت. کودکي گودرزي در خانواده‌اي پر جمعيت و محروم سپري شد. وي...
»
سيد اسدالله لاجوردي
سيد اسدالله لاجوردي سال ۱۳۱۴ در يکي از محلات جنوبي تهران در خانواه‌اي مذهبي چشم به جهان گشود. پدرش سيد علي‌اکبر و مادرش زني نيکوکار به نام قمر قائم‌الصباح بود. پدر سيد اسدالله خانواده پرجمعيت خويش را از راه...
»
ايرج اسکندري
ايرج اسکندري (1287-1364ه.ش) در تهران و پاريس تحصيل کرد؛ ليسانس خود را از دانشگاه پاريس در رشته حقوق گرفت. در 1316 ه.ش. به اتهام ترويج کمونيزم به همراه 52 تن ديگر به 5 سال زندان محکوم شد. بعد از شهريور 20 آزاد...
»
آیت‌الله محي‌الدين انواري
آيتالله حاج شيخ محمدباقر محي‌الدين انواري در سال ۱۳۰۵ در شهر قم در خانواده‌اي که اجداد پدري‌اش همگي اهل علم و روحاني بودند ديده به جهان گشود. در سال ۱۳۱۰ در پي مأموريت پدر به همدان جهت تبليغ و نشر معارف اسلامي...
»
عباس اسکندري
عباس اسکندري در سال 1276 خورشيدي در تهران به دنيا آمد. پدرش محمدعلي ميرزا مشهور به شاهزاده علي خان از موسسان انجمن آدميت و جدش محمدطاهر ميرزا، از سرآمدان فضلاء و نويسندگان عصر خود بوده‌اند که در آن دوران آثاري...
»
مظفر بقايي
دکتر مظفر بقايي کرماني يکي از بحث‌انگيزترين چهره‌هاي سياسي تاريخ معاصر ايران در سال 1291 در کرمان متولد شد. پدرش ميرزا شهاب راوري کرماني از فعالان سياسي دوره مشروطه و نماينده کرمان در مجلس شوراي ملي در...
»
حاج میرزا حبیب الله رشتی
حاج میرزا حبیب الله رشتی از علمای روحانی و از مراجع تقلید عالم تشیع و از شاگردان مبرز شیخ مرتضی انصاری به سال ۱۳۲۴ ق در املش متولد شد. در 18 سالگی در پی آرمانی بلند با همراهی پدرش میرزا محمدعلی خان راه...
»
عباس اسلامي
عباس اسلامي فرزند سيد علي ثقت‌الاسلام در سال 1292 خورشيدي در بابل ديده به جهان گشود. پس از گذراندن تحصيلات مقدماتي وارد مدرسه حقوق در دانشگاه تهران شد و پس از پايان تحصيلات و گرفتن پروانه وکالت در بابل مشغول به کار شد...
»
امیرکبیر
مصلح بزرگ تاریخ ایران محمدتقی فراهانی در 1222هـ. ق در هزاوه از قرای فراهان دیده به جهان گشود. پدرش کربلائی محمدقربان، نخست به عنوان آشپز به خدمت میرزا عیسی قائم مقام درآمد و سپس در دستگاه فرزند او ميرزا ...
»
استاد محيط طباطبايي
استاد سيد محمد محیط طباطبايي در 26خرداد۱۲۸۱/9ربيع الاول۱۳۲۰در زواره متولد شد. طي سالهاي ۱۲۸۷- ۱۲۹۴ش در مکتبخانه حاج حسن در زواره تحصيل کرد. بين سالهاي ۱۲۹۷-۱۲۶۸ در مدرسه لطفعلي خان ترشيزي در همان شهر...
»
جمشيد اعلم
بزرگترين فرزند ذکور ميرزا علي‌اکبر خان معتمدالوزاره، اسدالله خان ملقب به مکرم‌السلطنه بود که در سال ۱۲۸۱ق در طرابوزان متولد شد. تحصيلات خود را در استانبول و بيروت ادامه داد و به زبانهاي فرانسه و عربي و ترکي تسلط يافت. وي...
»
دکتر مصطفي چمران
دکتر مصطفي چمران در هيجدهم اسفند ماه 1311 در يک خانواده مذهبي در تهران چشم به جهان گشود. تحصيلات ابتدايي را در مدرسه انتصاريه و دوره متوسطه را در دبيرستانهاي دارالفنون و البرز به اتمام رساند. از پانزده سالگي در...
»
رباب صدر
رباب صدر فرزند سيد صدرالدين از علماي برجسته و مبارز قم و خواهر امام موسي صدر رهبر شيعيان لبنان در سال 1323 در قم متولد شد. خاندان صدر از خاندانهاي علمي معروف عراق و لبنان در دو قرن اخير مي‌باشند. پدربزرگ مادري وي...
»
امير اعلم
دکتر امير اعلم دومين فرزند ذکور علي‌اکبر خان معتمدالوزاره کارپرداز ايران در بغداد و شامات بود که در سال 1256 شمسي در طرابوزان به دنيا آمد. تحصيلات ابتدايي و مقدماتي را در ايران گذراند و جهت تکميل تحصيل به عثماني رفت...
»
آيتالله شيخ محمد مردوخ کردستاني
آيتالله شيخ مردوخ کردستاني ملقب به جمال‌الدين فرزند شيخ عبدالمؤمن امام جمعه کردستان در 27 رجب 1297ق در سنندج به دنيا آمد. وي از نسل اميرمحمد سرسلسله مردوخيان مي‌باشد که در 737ق براي تبليغ دين اسلام با يک عده از...
»
ابوالقاسم اعتصامزاده
ابوالقاسم اعتصامزاده متخلص به نيازي فرزند غلامحسين اعتمادالسلطان، در 1268 ش در شهر تبريز متولد شد. تحصيلات متوسطه را در مدرسه لقمانيه تبريز به پايان رساند. در انقلاب مشروطيت و همزمان با به توپ بستن مجلس مقالاتي بر عليه...
»
ملا قربانعلي زنجاني
ملا قربانعلي زنجاني معروف به حجت‌الاسلام مرجع تقليد قدرتمند و پر نفوذ عصر مشروطه در حدود سال 1246ق در يکي از روستاهاي زنجان به نام ارغين چشم به جهان گشود. پدرش کشاورزي معتقد و شيفته اهل بيت عصمت عليهم السلام...
»
کمال هنر رضاشاه
محمد غفاري (ميرزا محمدخان غفاري) معروف به کمال‌الملک از بزرگترين و نام‌آورترين نقاشان ايران فرزند ميرزا رضاخان غفاري در حدود سال 1264ق/1226ش در شهر كاشان متولد شد. ميرزا ابوالحسن غفاري (صنيع‌الملک) عموي كمال...
»
ارتشبد بهرام آريانا
بهرام آریانا فرزند صدرالدین در سال ۱۲۸۵ش در تهران متولد شد. نام اصلی او حسین منوچهری بود که براساس گرایشات شدید باستانگرایی در سال ۱۳۲۸ آن را به بهرام آریانا تغییر داد. او تحصیلات نظامی خود را در مدرسه نظام...
»
حبيب الله آموزگار
حبيب‌الله آموزگار در سال ۱۲۹۶ ش در اصطهبانات فارس متولد شد تحصيلات مقدماتي خود را تا 12 سالگي در همان منطقه به پايان رسانيد و در سن 16 سالگي به شيراز فرار كرد و ادامه تحصيلات متوسطه و عالي خود را در فقه و اصول به...
»
سپهبد فرج الله آقاولي
سپهبد فرجالله آقاولي، فرزند امان‌الله خان نصيرخاقان طبيب، در سال ۱۲۶۷ در اصفهان متولد شد. دورة ابتدايي را در مدرسه ادب طي كرد و پس از آن به آموختن زبان انگليسي روي آورد و به معلمي پرداخت. او براي ادامه تحصيل...
»
تيمسار سپهبد اسكندر آزموده
تيمسار سپهبد اسكندر آزموده در سال 1290ش در تهران متولد شد. او نيز مانند برادر بزرگ خود اميرحسين آزموده به نظاميگري پرداخت و از دانشكدة افسري تهران فارغ‌التحصيل شد، سپس براي ادامة تحصيل راهي اروپا و امريكا شد و...
»
حجت الاسلام محمدتقي فلسفي
حجت الاسلام محمدتقي فلسفي واعظ مشهور به سال 1286 شمسي در تهران متولد شد. در 6 سالگي به دبستان توفيق رفت و به تحصيل صرف و نحو و مقدمات علوم ديني پرداخت و با پافشاري و اصرار مادر به منبر روي آورد...
»
محمداسماعيل اميرخيزي
محمداسماعيل اميرخيزي فرزند محمدتقي متخلص به "هنر" و "گرامي"، نويسنده، شاعر، پژوهشگر و از رجال نهضت مشروطيت ايران، در سال 1294 ق در محلۀ اميرخيز تبريز متولد شد. مقدمات ادب فارسي و عربي را در...
»
حسين فاطمي
حسين فاطمي در 1296 ش در نائين به دنيا آمد. پدرش محمدعلي سيف‌العلماء از روحانيون بود و به هنگام نوجواني حسين درگذشت. حسين چندي در نائين و سپس اصفهان به تحصيل اشتغال داشت. در سال ...
»
محمدصادق اسلامي
محمدصادق اسلامي در بهار 1311 در يکي از محلات جنوب تهران به دنيا آمد. دوره تحصيلات ابتدايي را در تهران و لنگرود گيلان سپري نمود. سپس به تهران بازگشت و دوره متوسطه را به صورت شبانه و متفرقه در يکي از مدارس بازار تهران...
»
الكساندر سر گيويچ گريبايدوف
الكساندر گريبايدوف در پانزدهم ژانويه 1795م. در مسكو به دنيا آمد و در 1810 وارد دانشگاه آن شهر شد. در سال 1812 به خدمت نظام وارد گرديد و از سال 1814 به كار نويسندگي و ادبي پرداخت. نخستين نمايشنامه او در سال...
»
آيت الله حاج سيد رضا فيروزآبادي
آيت الله حاج سيد رضا فيروزآبادي در سال 1253 شمسي در قريه فيروزآباد شهر ري ديده به جهان گشود. پدر ايشان سيد هاشم فيروزآبادي (زارع) كشاورز بود. وي دومين فرزند از پنج فرزند پسر سيد هاشم فيروزآبادي بود....
»
شهيد ثالث
سحرگاه 15 ذي القعده 1263 موقع نماز نافله صبح هنگامي که شيخ در محراب مسجد خود در حال سجده بود، نخست با شمشير بر فرق او زدند، وي سر خود را با نداي «فزت ورب الکعبة» بلند کرد و مهاجم دوم با نيزه بر دهان مبارک او زد و او را با هشت ضربه ...
»
عبدالکريم قاسم
عبدالکريم قاسم افسر و سياستمدار عراقي در سال 1914 ميلادي در شهر بغداد ديده به جهان گشود. پدرش مسلمان سني مذهب و از قبيله زبيد قحطاني و مادرش مسلمان شيعه از قبيله تميم عدناني بودند. او در خانواده‌اي فقير پرورش...
»
رجبعلي منصور
رجبعلي منصور ملقب به منصورالملك سال ۱۲۶۵ در تهران متولد شد. او كه فارغ‌التحصيل
مدرسه سياسي بود در ۱۲۸۶ با سمت مترجم در وزارت امور خارجه استخدام شد و تا ۱۳۰۰ كه منصور به وزارت داخله رفت رياست ادارات مختلف در امور...
»
حسين علاء
حسين علاء (معين‌الوزاره) در سال ۱۲۶۰ش در تهران متولد شد وي فرزند محمدعلي خان علاءالسلطنه (پرنس) و هما خانم عظمه‌الدوله دختر مجدالملک سينکي بود. علاء تحصيلات ابتدايي و متوسطه خود را در لندن اتمام رسانيد و چون پدرش ...
»
غلامعباس آرام
غلام عباس آرام در سال 1282ش در يزد متولد شد. پدر وي عليرضا چايفروش از مبلغان بهائي بود كه در درگيري بين مسلمانان و بهاييان در شهر نيريز دستگير و كشته شد. آرام تحصيلات ابتدايي خود را در مكتبخانههاي يزد به پايان...
»
پرنس ارفع الدوله
ميرزا رضا خان ارفع‌الدوله در سال ۱۲۷۰ قمري در تبريز متولد شد. او پس از به پايان بردن تحصيلات مكتبخانهأي در زمينه فقه و اصول و تفسير علمالرجال به تحصيل پرداخت و خود را براي تحصيلات حوزوي در نجف آماده ميساخت كه...
»
سرلشكر محمدحسن اخوي
محمدحسن اخوي فرزند اسماعيل در سال 1287 در تهران متولد شد تحصيلات خود را در مدرسه متوسطه نظام (دبيرستان نظام) به پايان برد. در سال 1307 به دانشکده افسري وارد و در 1309 با درجه ستوان دومي فارغ‌التحصيل شد و...
PDF Format
»
محمدولي اسدي
محمدولي خان اسدي فرزند ميرزا علي اكبر بيرجندي (اسدي) در سال ۱۲۵۷ شمسي در بيرجند به دنيا آمد. وي پس از تحصيل در مدرسه معصوميه بيرجند و بهره مندي از محضر حاج شيخ محمدباقر مجتهد، در سال ۱۳۲۱ قمري به همراه محمدابراهيم علم...
»
ابوالحسن حائريزاده
سيد ابوالحسن حائريزاده فرزند مرحوم ميرزا سيد علي حائري، متولد ۱۲۶۷ه. ش در مشهد، داراي تحصيلات قديم در اصفهان و يزد نزد علماي روز بود و از روحانيون به شمار مي‌رفت. چون عنفوان جواني او همزمان با مشروطيت بود و از...
»
نصرالله انتظام وزيري
نصرالله انتظام وزيري فرزند ميرزا محمدخان انتظام‌السلطنه در سال ۱۲۷۸ شمسي در تهران متولد شد و پس از انجام تحصيلات متوسطه در دبيرستان ايران و آلمان وارد
مدرسه حقوق و علوم سياسي گرديد. پس از اخذ دانشنامه ليسانس در...
»
مظفرالدين شاه قاجار
مظفرالدين شاه قاجار فرزند دوم ناصرالدين شاه در ۱۲۶۹ق متولد شد و در 8 سالگي به حکومت آذربايجان و در 9 سالگي به ولايتعهدي منصوب شد. ولايتعهدي او 35 سال به طول انجاميد. او تمام اين دوران را در آذربايجان به سر برد و...
»
سپهبد احمد اميراحمدي
احمد اميراحمدي سال 1263ش در تهران متولد شد. او فرزند نقي آقا سرتيپ قزاقخانه بود. اميراحمدي تحصيلات ابتدايي خود را در مدارس افتتاحيه و تربيت به پايان برد سپس به مدرسه قزاقخانه رفت و با درجه گروهبان دومي...
»
كلنل كاظم خان سياح
کاظم خان سياح فرزند رضا در سال ۱۲۷۴ش در تهران متولد شد، تحصيلات عالي خود را در مدرسه نظام قسطنطنيه با درجه افسري توپخانه به پايان برد. سپس به ارتش عثماني پيوست. و با شروع جنگ جهاني اول و نقض بيطرفي ايران در...
»
ايرج مطبوعي
سرلشکر ايرج مطبوعي فرزند ميرپنج حسن آقا، در سال ۱۲۷۴ش متولد شد. او همچون پدر نظاميگري را در پيش گرفت و پس از فارغ‌التحصيلي از مدرسه نظامي قزاقخانه، براي ادامه تحصيل به روسيه رفت. در بازگشت به نيروي ...
»
شاپور بختيار
شاپور بختيار فرزند محمد رضا (سردار فاتح بختياري) و ناز بيگم در سال 1294 شمسي در منطقه چهارمحال و بختياري به دنيا آمد. او نوه صمصام السلطنه بود که در سالهاي پس از مشروطه دو بار به نخست وزيري رسيد. تحصيلات ابتدايي اش را در ...
»
اردشير زاهدي
اردشير زاهدي فرزند سپهبد فضل‌الله زاهدي در مهر ماه ۱۳۰۷ش در تهران متولد شد. تحصيلات ابتدايي خود را در تهران و اصفهان و دبيرستان را در مدرسه اسلاميه بيروت به پايان برد. سپس به آمريکا رفت و از کالج کشاورزي ايالت يوتا...
»
آيت الله سيدحسن مدرس
سيدحسن
مدرس فرزند سيد اسماعيل سال ۱۲۴۹ش در يکي از توابع اردستان متولد شد. تحصيلات مقدماتي را تا سن 14 سالگي در قمشه به انجام رسانيد. پس از آن به اصفهان رفت و براي تکميل تحصيلات عازم عتبات شد و در محضر...
»
دكتر محمد مصدق
محمد مصدق فرزند ميرزا هدايتالله وزير دفتر در سال ۱۲۶۱ش در تهران متولد شد. نسبت او از سوي مادرش نجمالسلطنه به فتحعلي شاه ميرسيد. پس از پايان تحصيلات مرسوم زمان به دربار ناصري راه يافت و با فوت پدر از سوي ...
»
عبدالرضا قطبي
عبدالرضا قطبي فرزند محمدعلي و لوئيز قطبي در ۱۳۱۸ در تهران متولد شد. مادر وي از نوادگان نجفقلي خان صمصامالسلطنه بختياري بود، رضا قطبي تحصيلات ابتدايي خود را در مدرسه ايتالياييها به پايان برد و از مدرسه ...
»
جواد بوشهري
جواد بوشهري، ملقب به اميرهمايون فرزند حاج محمد معينالتجار، تاجر معروف دوره مشروطيت، در سال ۱۲۸۴ در بوشهر متولد شد. پس از پايان تحصيلات قديمي در بوشهر به تهران رفت و از
مدرسه آلمانيها فارغ‌التحصيل شد. جواد بوشهري پس...
»
سيدكاظم اتحاد
سيد کاظم اتحاد معروف به سرکشيک زاده متولد ۱۲۶۸ پس از طي تحصيلات مقدماتي به آموختن زبان و ادبيات فارسي و عربي پرداخت و دروس حوزه اي را تا سطح فرا گرفت. وي از جمله فعالان نهضت مشروطيت بود که در روزنامه هاي متعدد...
»
احمد ميرفندرسكي
احمد ميرفندرسكي، فرزند عبدالرحيم و نوه دختري عليقلي خان مشاورالممالك انصاري (وزير امور خارجه و سفير ايران در روسيه) درسال ۱۲۹۷ش متولد شد. تحصيلات ابتدايي و متوسطه را در تهران و سپس در
مدرسه آلمانيها در...
»
ابوالقاسم آزاد مراغه‌اي
ابوالقاسم آزاد مراغه‌اي فرزند ميرزا عبدالمحمد ثقهًْ‌الاسلام در دي ماه ۱۲۶۱ش در مراغه متولد شد. پس از پايان تحصيلات ابتدائي و متوسطه در مراغه در سن هفده سالگي از سوي پدر راهي نجف شد تا به کسوت روحانيت درآيد. در نجف نزد...
»
شيخ مرتضي آشتياني
آيت الله حاج شيخ مرتضي آشتياني معروف به آشتياني غروي فرزند ارشد ميرزا حسن آشتياني (مبارز سرشناس جنبش تنباکو) در سال ۱۲۸۰ قمري در تهران به دنيا آمد. شيخ مرتضي سطوح مقدماتي تحصيلي را نزد پدر و ميرزا ابوالحسن ...
»
سپهبد تيمور بختيار
سپهبد تيمور بختيار، فرزند فتحعلي بختيار (سردار معظم بختياري) در سال 1293ش در شهركرد متولد شد، پدر او از نوادگان امام قلي خان ايلخاني بود. تيمور بختيار تحصيلات ابتدايي خود را در اصفهان به پايان برد و...
»
جعفر شريف امامي
شريف امامي (فرزند حاج محمدحسين ملقب به نظام‌الاسلام) در هفده شهريور ۱۲۸۹ ديده به جهان گشود و تحصيلات ابتدايي خود را در مدرسه شریف به پايان رساند سپس وارد مدرسه آلماني شد و دوره متوسطه را در قسمت فني...
»
فرح ديبا
فرح ديبا، فرزند سهراب و فريده ديبا در سال 1317ش در تبريز متولد شد، و چهار سال بيشتر نداشت كه پدر خود را از دست داد. پس از چندي اقامت در تبريز، مادرش به تهران مهاجرت کرد و در منزل برادر خود سکنی گزید...
»
نگاهي به زندگي ماژور مسعود کيهان
مسعود کيهان فرزند عبدالمطلب مستشارالوزاره، مستشار توپخانه، در سال ۱۲۷۲ش در تهران متولد شد. تحصيلات ابتدايي را در خانه پدري فرا گرفت و در
مدرسه علميه به رياست مهديقلي خان مخبرالسلطنه به تکميل تحصيلات خود ...
»
علي اميني
دكتر علي اميني فرزند محسن اميني (فرزند ميرزا علي خان امين الدوله) و فخرالدوله دختر مظفرالدين شاه در سال هزار و دويست و هشتاد و چهار در تهران ديده به جهان گشود تحصيلات ابتدايي را در مدرسه رشديه و دوران متوسطه را...
»
شمس الدين اميرعلايي
شمس الدين اميرعلايي فرزند علي اكبر خان نجدالسلطنه در 1279ش در تهران متولد شد. پس از پايان تحصيلات ابتدايي و متوسطه در مدرسه سن لويي و دارالفنون به مدرسه حقوق راه يافت. در 1309 براي ادامه تحصيل به اروپا رفت...
130
- 